Գերմանական առածներ
Արտաքին տեսք
Գերմաներեն առածները կարելի սկսել այսպես՝
- Wie das (alte) Sprichwort lautet,.....
- Wie das (alte) Sprichwort sagt,.....
- Թարգմանություն՝ Այնպես որ (հին) առածն է ասում...
- Wie ein (altes) Sprichwort lautet,.....
- Թարգմանություն՝ Այնպես որ մի (հին) առած է ասում...
A - B - D - E - F- G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - R - S - T - V - W - Z
A
[խմբագրել]- Adel verpflichtet.
- Թարգմանություն՝ Ազնվականությունը պարտավորեցնում է։
- Alle Sünden in eine münden.
- Թարգմանություն՝ Ամեն մեղքերը մեկի մեջ են հոսում։
- Aller guten Dinge sind drei.
- Թարգմանություն՝ Ամեն լավ բաները երեք հատ են։
- Օգտագործում՝ Մի գործի երրորդ փորձին են ասում։
- Alles Gute kommt von oben.
- Թարգմանություն՝ Ամեն լավ վերևից է գալիս։
- Միտք՝ Աստված է ամեն լավ բաները տալիս - կամ - կարելի է հումորով օգտվել երբ մի բան ընկնում է մեկի գլխին։
- Alles hat ein Ende, nur die Wurst hat zwei.
- Թարգմանություն՝ Ամեն բան մի վերջավորություն ունի, միայն երշիկը երկու հատ ունի։
- Միտք՝ Ամեն բան պիտի վերջանա։
- Alles neu macht der Mai.
- Թարգմանություն՝ Մայիսն ամեն ինչ նորացնում է։
- Միտք՝ Մայիսին ամեն ինչը նորից է սկսվում։
- Alte Füchse gehen schwer in die Falle.
- Թարգմանություն՝ Ծեր աղվեսները դժվարորեն են թակարդը մտնում։
- Միտք՝ Մեծահասակները և խելոքները դժվարորեն են խաբվում։
- Alte Liebe rostet nicht.
- Թարգմանություն՝ Հին սերը չի ժանգում։
- Միտք՝ Հին սերերը երբեք չեն մեռնում։
- Alter schützt vor Torheit nicht.
- Թարգմանություն՝ Տարիքը հիմարությունից չի պահպանում։
- Altes Brot ist nicht hart, kein Brot, das ist hart.
- Թարգմանություն՝ Հին հացը պինդ չէ, ոչ մի հաց պինդ չէ։
- Միտք՝ Որևէ ուտելիք ոչ մի ուտելիքից ավելի լավ է։
- Andere Länder, andere Sitten.
- Թարգմանություն՝ Օտար երկրներ, օտար սովորույթներ։
- Միտք՝ Օտարները տարբեր սովորույթներ ունեն, որոնք իրենց համար շատ սովորական կարող է լինել։
- Anfangen ist leicht, beharren eine Kunst.
- Թարգմանություն՝ Սկսելը հեշտ է, համառելն է արվեստ։
- Միտք՝ Սկսելը հեշտ է, շարունակելը՝ դժվար։
- Angst verleiht Flügel.
- Թարգմանություն՝ Վախը թևեր է տալիս։
- Միտք՝ Վախը կարող է պատճառի գործեր անեք, որ ուրիշ պարագայում անկարելի էիք կարծում։
- Arbeit adelt.
- Թարգմանություն՝ Գործը ազնվացնում է։
- Arbeit zieht Arbeit nach sich.
- Թարգմանություն՝ Գործը գործ է տանում։
- Auf alten Pfannen lernt man kochen.
- Թարգմանություն՝ Հին կաթսաներում ես սովորում եփել։
- Միտք՝ Մեծահասակ կանայք կարող են մահճակալում շատ բաներ սովորեցնել։
- Auf alten Pferden lernt man reiten.
- Թարգմանություն՝ Ծեր ձիերի վրա ես քշել սովորում։
- Միտք՝ Նույնը ինչպես վերևինը։
- Auf jeden Regen folgt auch Sonnenschein.
- Թարգմանություն՝ Ամեն անձրևից հետո արևաշող կա։
- Միտք՝ Ամեն վատի վերջը լավ է լինում։
- Aus einer Mücke einen Elefanten machen.
- Թարգմանություն՝ Մոծակից փիղ սարքել։
- Հայերեն տարբերակ՝ Լուից ուղտ սարքել։
- Aus Schaden wird man klug. (Darum ist einer nicht genug.)
- Թարգմանություն՝ Վնասից մարդ խելոքանում է։ (Հանկարծ սրանցից ավելին պետք ունես)
- Միտք՝ Մարդ իր սխալներից սովորում է։
B
[խմբագրել]- Bäume wachsen nicht in den Himmel.
- Թարգմանություն՝ Ծառերը երկնքում չեն աճում։
- Միտք՝ Բնական սահմաններ կան ամեն ինչի համար։ (Ավելորդ մեծ մտքերը կարելի է տեղ չհասնեն)
- Beiß nicht in die Hand, die dich füttert.
- Թարգմանություն՝ Այն ձեռքը, որ քեզ կերակրում է՝ մի կծի։
- Միտք՝ Ապերախտ մի եղիր։
- Bellende Hunde beißen nicht.
- Թարգմանություն՝ Հաջող շները չեն կծում։
- Միտք՝ Վախկոտները շատ են սպառնում։
- Bescheidenheit ist die höchste Form der Arroganz.
- Թարգմանություն՝ Համեստությունը գոռոզության ամենաբարձր ձևն է։
- Bescheidenheit ist eine Zier, doch weiter kommt man ohne ihr.
- Թարգմանություն՝ Համեստությունը զարդ է, բայց առանց իրեն ավելի կառաջանաս։
- Besser spät als nie
- Թարգմանություն՝ Ավելի լավ է ուշ, քան՝ երբեք։
- Հայերեն տարբերակ՝ Ուշ լինի, նուշ լինի։
- Besser ein Spatz in der Hand, als eine Taube auf dem Dach.
- Թարգմանություն՝ Ծիտը ձեռքում ավելի լավ է, քան՝ աղավնին կտուրի վրա։
- Միտք՝ Քիչը, որ ունեք ավելի լավ է քան շատը, որ չունեք։
- Besser eigenes Brot als fremder Braten.
- Թարգմանություն՝ Ավելի լավ է ձեր հացը, քան ուրիշի բովածը։
- Միտք՝ Ձեր քիչը ուրիշի շատից ավելի լավ է։
- Besser einäugig als blind.
- Թարգմանություն՝ Ավելի լավ է մեկ աչքով, քան կույր։
- Միտք՝ Որևէ բան ոչնչից ավելի լավ է։
- Betrug ist der Krämer Acker und Pflug.
- Թարգմանություն՝ Խարդախությունը խանութպանի դաշտն է ու վարողը։
- Միտք՝ Խանութատերները խարդախություն են գործում։
- Betrunkene und Kinder sagen die Wahrheit.
- Թարգմանություն՝ Հարբածը և երեխաները ճիշտն են ասում։
- Blut ist dicker als Wasser
- Թարգմանություն՝ Արյունը ջուրից ավելի թանձր է։
- Միտք՝ Ընտանեկան կապեր ֆինանսական կապերից ավելի ուժեղ են։
D
[խմբագրել]- Dankbarkeit und Weizen gedeihen nur auf gutem Boden.
- Թարգմանություն՝ Երախտագիտությունը և ցորենը լոկ լավ հողի վրա են բարգավաճում։
- Das Ei will klüger sein als die Henne.
- Թարգմանություն՝ Հավկիթն ուզում է հավից ավելի խելացի լինել։
- Das Rad, das am lautesten quietscht, bekommt das meiste Fett.
- Թարգմանություն՝ Այն անիվը, որ ամենից շատ է ճռճռում, ստանում է ճարպի մեծ մասը։
- Միտք՝ Պարգևատրվում է նա, ով ամենից շատ է աղմկում։
- Das sitzt wie angegossen.
- Թարգմանություն՝ Ձույլի նման է սազում։
- Միտք՝ Մի բան - ընդհանրապես շորեղեն - շատ լավ է հարմարվում, ոնց որ անհատի համար սարքված լինի։
- Die Armen und die Geizigen zahlen zweimal.
- Թարգմանություն՝ Աղքատը և ժլատը երկու անգամ են վճարում։
- Dem Hahn, der zu früh kräht, dreht man den Hals um.
- Թարգմանություն՝ Այն աքաղաղը, որ շուտ է կանչում՝ ոլորված վիզ է ստանում։
- Միտք՝ Համբերությունը արժանիք է։
- Demut, diese schöne Tugend, ehrt das Alter und die Jugend.
- Թարգմանություն՝ Խոնարհությունը՛ այս գեղեցիկ արժանիքը, գնահատում է և տարիքը, և երիտասարդությունը։
- Den Bock zum Gärtner machen.
- Թարգմանություն՝ Այծին՝ այգեպանի վերացել։
- Միտք՝ Վստահել մեկին նրա հետաքրքրությունների կոնֆլիկտը աննկատ թողնելով։
- Den Ast absägen, auf dem man sitzt.
- Թարգմանություն՝ Վրան նստած ճյուղը կտրել։
- Միտք՝ Հիմարորեն մեկի կարգավիճակը վտանգի ենթարկել։
- Den Letzten beißen die Hunde.
- Թարգմանություն՝ Վերջինին շուները կծում են։
- Միտք՝ Վերջին մի եղիր։
- Den Teufel nicht an die Wand malen.
- Թարգմանություն՝ Պատը վրայի սատանան չներկել։
- Միտք՝ Նրանից, որ կա, ավելի չվատացնել։
- Der Teufel scheißt immer auf den größten Haufen.
- Թարգմանություն՝ Սատանան միշտ ամենամեծ ցցի վրա է արտաթորում։
- Միտք՝ Որտեղ ավելի շատ փող կա, այնտեղ էլ փողը գնում է։
- Der Teufel steckt im Detail.
- Թարգմանություն՝ Սատանան իրեն մանրամասերի մեջ է գաղում։
- Միտք՝ Վատ կետերը մանրամասերում են։
- Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm.
- Թարգմանություն և հայերեն տարբերալ՝ Խնձորը ժառից հեռու չի ընկնում։
- Der Appetit kommt beim Essen
- Թարգմանություն՝ Ախորժակը ուտելուց է գալիս։
- Միտք՝ Գործն արա։ Անելու ժամանակ կհասկանաս, որ հաճելի է։
- Der dümmste Bauer erntet die dicksten Kartoffeln.
- Թարգմանություն՝ Ամենահիմար հողագործը ամենահաստ կարտոֆիլներն է հնձում։
- Միտք՝ Հիմարը բախտ ունի։
- Der erste Eindruck zählt.
- Թարգմանություն՝ Առաջին տպավորություններն են հաշվի առնվում։
- Միտք՝ Կարևորը առաջին տպավորություններն են։
- Der Fisch stinkt vom Kopf her.
- Թարգմանություն՝ Ձուկը գլխից է հոտ տալիս։
- Միտք՝ Կաշառակերությունը վերևից է սկսվում։
- Der Gesunde weiß nicht, wie reich er ist.
- Թարգմանություն՝ Առողջը չգիտի ինչքան հարուստ է։
- Der Knochen kommt nicht zum Hund, sondern der Hund zum Knochen.
- Թարգմանություն՝ Ոսկորը շան չի գալիս, բայց շունն է գնում դեպի ոսկոր։
- Միտք՝ Դու պետք է հետևես երազներիդ, նրանք քեզ չեն գա։
- Der Lauscher an der Wand hört nur die eigene Schand'.
- Թարգմանություն՝ Պատին ականջ դնողը միայն իր անպատվությունն է լսում։
- Der Mensch denkt, Gott lenkt.
- Թարգմանություն՝ Մարդիկ մտաղում են, Աստված ուղեկցում է։
- Der Weg ist das Ziel
- Թարգմանություն՝ Ճանապարհը նախատեսված վերջնակետն է։
- Միտք՝ Հիմակվանից հաճույք տար, փոխարեն միշտ ավելի լավ ապագայի մտածես։
- Deutsche Sprache, schwere Sprache.
- Թարգմանություն՝ Գերմաներեն լեզու, դժվար լեզու։
- Միտք՝ Գերմաներենը դժվար լեզու է։
- Die Tat wirkt mächtiger als das Wort.
- Թարգմանություն՝ Գործն ավելի մեծ ազդեցություն ունի քան խոսքը։
- Das Eisen schmieden, solange es heiß ist.
- Թարգմանություն՝ Երկաթը քանի տաք է՝ ծեծիր։
- Die dümmsten Bauern ernten die dicksten Kartoffeln.
- Թարգմանություն՝ Ամենահիմար հողագործները ամենամեծ կարտոֆիլներն են հնձում։
- Միտք՝ Հիմարները ընդհանրապես բախտավոր են։
- Die Katze im Sack kaufen.
- Թարգմանություն՝ Կատուն քսակում գնել։
- Միտք՝ Վճարել մի բանի համար, որ չեք տեսել կամ մասին չգիտեք։
- (Zusammen oder mit XY) Durch Dick und Dünn gehen.
- Թարգմանություն՝ Միասին հաստի ու բարակի միջով անցնել (միասին կամ XY-ի հետ)։
- Միտք՝ Վատում և լավում միասին լինել։
- Das letzte Hemd hat keine Taschen.
- Թարգմանություն՝ Վերջին շապիկը գրպաններ չունի։
- Միտք՝ Փող հավաքելը պետք չի գա երբ մեռած ես։
- Der Blinde erklärt dem Einäugigen die Farben.
- Թարգմանություն՝ Կույր մարդը գույները մի-աչքով մարդուն է բացատրում։
- Միտք՝ Մեկը բացատրում է մի բանի մասին, որի մասին ոչինչ չգիտի։
- Unter den Blinden ist der Einäugige der König.
- Թարգմանություն՝ Կույրերի մեջ, մի-աչքով մարդը թագավոր է։
- Միտք՝ Սահմանափակ մարդը միայն ավելի սահմանափակ մարդկանց կողքից կարող է վերադաս համարվել։
- Du siehst den Wald vor lauter Bäumen nicht.
- Թարգմանություն՝ Անտառը ծառերի պատճառով չես տեսնում։
- Միտք՝ Միայն մանրամասերն են տեսնում, փոխարեն տեսնես դրանք ինչ են նշանակում։
E
[խմբագրել]- Eile mit Weile.
- Թարգմանություն՝ Շտապիր ժամանցով։
- Միտք՝ Հանգիստ բայց շարունակ առաջացիր։
- Einbildung ist auch eine Bildung.
- Թարգմանություն՝ Ունայնությունը նաև կրթություն է։
- Միտք՝ Բառախաղ է՝ Bildung - > կրթություն; einBILDUNG -> ունայնություն. Ուրեմն "Einbildung" նաև մի տեսակ "Bildung" է։
- Ein blindes Huhn findet auch mal ein Korn.
- Թարգմանություն՝ Կույր հավը հանկարծ էլ հատիկ է ճարում։
- Einem geschenkten Gaul schaut man nicht ins Maul.
- Թարգմանություն՝ Նվիրված ձիու բերանի մեջ մի նայիր։
- Հայերեն տաբերակ՝ Նվիրված ձիու ատամները չեն հաշվում։
- Eine Hand wäscht die andere.
- Թարգմանություն՝ Մի ձեռքը մյուսին է լվանում։
- Միտք՝ Մեկը մյուսին օգնում է։
- Eine Schwalbe macht noch keinen Sommer!
- Թարգմանություն՝ Մեկ ծիծեռնակ ամառ չի անում։
- Հայերեն տարբերակ՝ Մեկ ծաղկով գարուն չի գա։
- Einmal ist keinmal.
- Թարգմանություն՝ Մեկ անգամը երբեք է։
- Միտք՝ Մեկ անգամ էլ փորձիր - կամ - կարելի ամեն բան մի անգամ փորձել - կամ - առաջին սխալը կարելի է ներել։
- Ein Unglück kommt selten allein.
- Թարգմանություն՝ Ողբերգությունը հազվադեպ է մենակ գալիս։
- Միտք՝ Վատ բաները միասին են պատահում։
- Ein Tropfen auf den heißen Stein.
- Թարգմանություն՝ Մի կաթիլ տաք քարի վրա։
- Միտք՝ Բավական չե որևէ բան փոփոխելու։
- Ende gut, alles gut.
- Թարգմանություն՝ Վերջը լավ է, ամեն բան լավ է։
- Erst denken, dann lenken.
- Թարգմանություն՝ Առաջ մտածիր, հետո վարիր։
- Միտք՝ Նախքան գործել՝ մտածիր։
- Erst kommt das Fressen, dann kommt die Moral (Dreigroschenoper)
- Թարգմանություն՝ Առաջ գալիս է ուտելիքը, հետո բարոյականությունը։
- Միտք՝ Սոված մարդը չի կարող բարոյականության մասին մտածել։
- Es ist nicht alles Gold, was glänzt.
- Թարգմանություն՝ Ամեն բան, որ պսպղում է, ոսկի չէ՛։
- Միտք՝ Զգուշ եղիր դրսևորություններից։
- Es ist noch kein Meister vom Himmel gefallen.
- Թարգմանություն՝ Վարպետը երբեք երնկնքից չի ընկել։
- Միտք՝ Ոչ ոք անմիջապես և առանց փորձի վարպետ չէ։
- Es schüttet wie aus Eimern. (Es schüttet wie aus Kübeln)
- Թարգմանություն՝ Կարծես դույլերից է թափվում։
- Միտք՝ Ուժեղ անձրև է։
- Es wird nichts so heiß gegessen, wie es gekocht wird.
- Թարգմանություն՝ Ոչինչ այն տաքությամբ որ եփվել է, չի ուտվում։
- Միտք՝ Ամենամեծ նախատեսված վնասը ընդհանրապես չի պատահում, և մի քիչ թույլ է բռնվում։
- Et kütt wie et kütt. (Es kommt wie es kommt.)
- Թարգմանություն՝ Գալիս է ինչպես որ գալիս է։
- Միտք՝ Ինչ կլինի՝ կլինի։
- Et hät noch immer joot jejange. (Es ist noch jedesmal gut gegangen.)
- Թարգմանություն՝ Ամեն անգամ լավ եղավ։
- Միտք՝ Ապագայից մի վախեցիր։
- Eulen nach Athen tragen
- Թարգմանություն՝ Բուեր տանել Աթենք։
- Միտք՝ Առանց նշանակության գործ/արարք։
F
[խմբագրել]- Freunde in der Not, gehen 1000 auf ein Lot.
- Թարգմանություն՝ Կարիքի ժամանակ, 1000 ընկերները ընկճվում են մի լոթի (16,5 գրամի)։
- Միտք՝ Պետք եղած ժամանակ մարդու ընկերների թիվը պակասում է։
G
[խմբագրել]- Gebranntes Kind scheut das Feuer.
- Թարգմանություն՝ Այրված երեխան կրակից հրաժարվում է։
- Միտք՝ Մի բանից վնասված մարդը ավելի զգուշ է նրա հանդեպ։
- Gleich und gleich gesellt sich gern.
- Թարգմանություն՝ Սիրելն ու սիրելը սիրում են միանան։
- Միտք՝ Իրար նմանները սիրում են իրար հետ շփվեն։
- Gehoppst wie gesprungen. OR Gehuppt wie geduppt. OR Gehupft wie gesprungen.
- Թարգմանություն՝ Ցատկեց հենց որ թռավ։
- Միտք՝ Երկու լուծումները հիմնականում նույնն են։
- Gelernt ist gelernt.
- Թարգմանություն՝ Սովորածը սովորած է։
- Միտք՝ Եթե իսկականում մի բան սովորել ես դրանում լավ ես/չես մոռանում։
- Geschenkt ist geschenkt - wiedergenommen in die Hölle gekommen" կամ Geschenkt ist geschenkt - wiederholen ist gestohlen
- Թարգմանություն՝ Նվերը նվեր է - դժոխք կգնաս եթե այն հետ ես տանում։
- Միտք՝ Նվերները վերջնական են։
- "Geschmacksache," sagt der Affe und beißt in die Seife.
- Թարգմանություն՝ «Ճաշակի հարց է», ասում է կապիկը և կծում օճառը։
- Միտք՝ Անձնական ճաշակները տարբեր են։
H
[խմբագրել]- Hochmut kommt vor dem Fall.
- Թարգմանություն՝ Գոռոզությունը նախքան ընկնելն է գալիս։
- Միտք՝ Մարդիկ գոռոզ են մինչև ընկնում են։
- Hans Dampf in allen Gassen
- Միտք՝ Ամեն գործից մի քիչ իմացող։
I
[խմբագրել]- Ich verstehe nur Bahnhof
- Թարգմանություն՝ Ես միայն երկաթուղակայարանն եմ հասկանում։
- Միտք՝ Ոչինչից գլուխ չեմ հանում։
- Iss, was gar ist, trink, was klar ist, und sprich, was wahr ist. (հնացած)
- Թարգմանություն՝ Կեր ինչ որ լավ է եփվել, խմիր պարզ հեղուկներ, և խոսա այն որ ճիշտ է։'։
- In der Not frisst der Teufel Fliegen
- Թարգմանություն՝ Դժվարության ժամանակ, Սատանան ճանճեր է ուտում։
- Միտք՝ Դժվարության ժամանակ պիտի սազվես այնինչի հետ, որ կա։
- In der Kürze liegt die Würze.
- Թարգմանություն՝ Համը կարճության մեջ է։
- Միտք՝ Կարճ խոսիր և մի երկարացրու։
- In der Not schmeckt die Wurst auch ohne Brot.
- Թարգմանություն՝ Վշտի պահին՝ երշիկն առանց հացի էլ է համ տալիս։
- Միտք՝ Պերճանքից վայելիր քանի որ կա։
- Bei Nacht sind alle Katzen grau
- Թարգմանություն՝ Գիշերվան՝ բոլոր կատուներն են մոխրագույն։
- Միտք՝ Օգտագործվում է երբ մեկը չի կարողանում երկու բան իրարից ջոկի։
J
[խմբագրել]- Jacke wie Hose.
- Թարգմանություն՝ Ժակետը տաբատի նման։
- Միտք՝ Երկուսն էլ նույնն են։
- Jeder Jeck ist anders. (Հիմնականում Րայնլենդում է օգտագործվում)
- Թարգմանություն՝ Ամեն խենթ տարբեր է։
- Միտք՝ Մի քիչ բաց մտածելակերպ ցույց տուր։
- Jedem Narr gefällt sei' Kapp.
- Թարգմանություն՝ Ամեն ծաղրածու իր գլխարկն է սիրում։
- Միտք՝ Ամեն մարդ տարբեր ճաշակ ունի։
- Հայերեն տարբերակ՝ Մեկը տերտերին է սիրում, մեկը՝ տերտերակնկան։
K
[խմբագրել]- Sich nicht um ungelegte Eier kümmern.
- Թարգմանություն՝ Այն ձվերի մասին, որ չեն ածվել, մի մտածիր։
- Միտք՝ Քեզանից առաջ մի ընկիր։ (պատմվածք՝ Կիկոսի Մահը)
- Kommt Zeit, kommt Rat.
- Թարգմանություն՝ Եթե ժամանակը գալիս է, խորհուրդն էլ գալիս է։
- Միտք՝ Ժամանակը խորհուրդ է բերում։
- Kräht der Hahn auf dem Mist, ändert sich's Wetter oder 's bleibt wie's ist.
- Թարգմանություն՝ Եթե աքլորը թրիքի կույտի վրա է կանչում, եղանակը կփոխվի կամ կմնա նույնը։
- Միտք՝ Մեկի բարձր ձայնը կամ բացականչությունը երկրագունդը չի փոխի։
- Kehre vor Deiner eigenen Tür.
- Թարգմանություն՝ Քո անձնական դուռի առաջի աղբը սրբիր։
- Միտք՝ Փոխարեն ուրիշի գործի մասին մտածես, քոնը հոգա։
- Առած՝ Իր աչքի մեջի գերանը չի տեսնում, ուրիշի շյուղն է ուզում հանել։
- Kleider machen Leute
- Թարգմանություն՝ Հագուստներն են մարդուն սարքում։
- Keine Antwort ist auch eine Antwort.
- Թարգմանություն՝ Ոչ մի պատասխանն էլ մի պատասխան է։
- Kindermund tut Wahrheit kund.
- Թարգմանություն՝ Երեխաները բերանները ճշմարտությունն են խոսում։
- Klug zu reden ist doch schwer, klug zu schweigen noch viel mehr
- Թարգմանություն՝ Իսկապես դժվար է խելամիտ խոսելը, ավելին՝ խելամիտ լռելը։
- Միտք՝ Իմացիր երբ բերանդ փակես։
- Koste es was es wolle.
- Թարգմանություն՝ Մի բանի հասիր՝ ինչ արժեքով որ լինի։
- Միտք՝ Ինչպես որ եղել է նպատակիդ հասիր։
- Eine Kuh macht Muh, viele Kühe machen Mühe.
- Թարգմանություն՝ Մեկ կով բառաչում է, շատ կովեր գործում են։
- Միտք՝ Տառախաղ է՝ "macht Muh" նշանակում է բառաչ սարքել, իսկ "macht Mühe" նշանակում է գործ սարքել։
L
[խմբագրել]- Leben wie Gott in Frankreich.
- Թարգմանություն՝ Աստծու նման ապրել Ֆրանսիայում։
- Միտք՝ Շատ լավ ապրել։
- Eine Leiche im Keller haben.
- Թարգմանություն՝ Նկուղում դիակ ունենալ։
- Միտք՝ Գաղտնիքներ ունենալ։
- Leichter gesagt als getan.
- Թարգմանություն՝ Ավելի հեշտ է ասել քան անել։
- Lieber ein Ende mit Schmerzen als Schmerzen ohne Ende. or Lieber ein Ende mit Schrecken als ein Schrecken ohne Ende.
- Թարգմանություն՝ Ավելի լավ ա ցավով վերջ քան անվերջ ցավ։
- Միտք՝ Իմացիր երբ դադարեցնես։
- Lügen haben kurze Beine.
- Թարգմանություն՝ Սուտերը կարճ ոտքեր ունեն։
- Հայերեն տարբերակ՝ Ստի որքը կարճ է։
- Lieber das Messer ablecken als den Löffel abgeben.
- Թարգմանություն՝ Ավելի լավ է դանակը լզել քան գդալը ձեռքից տալ։
- Միտք՝ Ավելի լավ է ձախորդության դիմել քան մեռնել։
M
[խմբագրել]- Man sollte das Fell des Bären nicht verkaufen, bevor man ihn erlegt hat.
- Թարգմանություն՝ Մարդ չպիտի արջի մորթին ծախի՝ նախքան նրան սպանելը։
- Միտք՝ Սպասիր մինչև գործի վերջը, հետո դատիր։
- Man soll den Tag nicht vor dem Abend loben.
- Թարգմանություն՝ Մարդ չպիտի նախքան իրիկուն՝ ցերեկը գովի։
- Միտք՝ Նախադատությունից զգուշացիր։
- Mit den Wölfen muss man heulen. or mit den Wölfen heulen
- Թարգմանություն՝ Գայլերի հետ մարդ պիտի ոռնա։
- Միտք՝ Երբ շրջապատված ես մի տեսակ մարդկանցով, նրանց նման վարվիր։
- Mit solchen Freunden braucht man keine Feinde mehr.
- Թարգմանություն՝ Այսպես ընկերներով, մարդ թշնամի կարիք չունի։
- Միտք՝ Ասվում է երբ ընկերները թշնամու պես են վարվում։
- Morgenstund hat Gold im Mund.
- Թարգմանություն՝ Առավոտվա ժամը բերնին ոսկի ունի։
- Միտք՝ Ով շուտ արթնանա շատ բանի կհասնի։
- Man schlägt den Sack und meint den Esel.
- Թարգմանություն՝ Տոպրակը խփել՝ էշին նշանառելով։
- Միտք՝ Սխալմամբ ուրիշին վեճում մտցնել։
- Du bist, was du isst. կամ Man ist, was man isst.
- Թարգմանություն՝ Դու այն ես ինչ ուտում ես։
- Միտք՝ Ուտելիքը մարդու կեցվացքին ազդում է։
- Mit Geduld und Spucke fängt man eine Mucke (իսկականում՝ Mücke). (ծիծաղելի, հնացած)
- Թարգմանություն՝ Համբերությամբ և թուքուվ՝ մեկն հասնում է մոծակին։
- Միտք՝ Համբերությամբ և հանգստությամբ ձեռք կբերես ինչ որ ուզում ես։
- Morgen, morgen, nur nicht heute, sagen alle faulen Leute.
- Թարգմանություն՝ Վաղը, վաղը, միայն ոչ այսօր, ասում են բոլոր ծույլերը։
- Միտք՝ Մի սպասիր վաղվան գործդ անելու համար։
N
[խմբագրել]- Neue Besen kehren gut ... (առաջին մասը ընդհանրապես առանց երկրորդի է օգտագործվում)
- Թարգմանություն՝ Նոր ավելները լավ են սրբում...
- Միտք՝ Նոր բաները կարող է սկզբում ավելի լավ երևան...
- ...aber der Alte kennt die Ecken. (երկրորդ մասը)
- Թարգմանություն՝ ...բայց հինը անկյունները գիտի։
- Միտք՝ ...բայց հին բաները կարող են դեռ ավելի լավ լինել։
- Nur tote Fische schwimmen mit dem Strom
- Թարգմանություն՝ Միայն սատկած ձկներն են հոսանքի հետ գնում։
- Միտք՝ Միայն նրանք որ կամքի ուժ և անհատականություն չունեն հասարակության հետ կհամաձայնվեն և կանեն այն ինչ բոլորն են անում՝ առանց մտածելու։
O
[խմբագրել]["ohne" = "առանց"]
- Ohne Fleiß kein Preis.
- Թարգմանություն՝ Ոչ մի ջանասիրություն, ոչ մի մրցանակ։
- Միտք՝ Առանց ջանքի բանի չես հասնի։
- Ohne Knete keine Fete (Ոչ ավանդական)
- Թարգմանություն՝ Ոչ մի փող, ոչ մի հյուրասիրություն։
- Միտք՝ Առանց փողի չի լինի հաճույք տանել։
- Ohne Moos nix los. (Ոչ ավանդական)
- Թարգմանություն՝ Ոչ մի փող, ոչինչ չի պատահում։
- Միտք՝ Առանց փողի չի լինի հաճույք տանել։
P
[խմբագրել]- Papier ist geduldig.
- Թարգմանություն՝ Թուղթը համբերատար է։
- Միտք՝ Գրվածքը անմիջապես չի կատարվում, այլ ժամանակ է տանում։
- Probieren geht über studieren.
- Թարգմանություն՝ Փորձելը սովորելուց ավել արժե։
- Միտք՝ Սովորածը գործի դնելը ավելի կարևոր է քան միայն սովորելը։
Q
[խմբագրել]- Quatsch keine Opern. (ժարգոն, ոչ ավանդական)
- Թարգմանություն՝ Օպերաներ մի խոսիր։
- Միտք՝ Կարճ ասա։
R
[խմբագրել]- Reden ist Silber, Schweigen ist Gold
- Թարգմանություն՝ Խոսալը արծաթ է, լռությունը՝ ոսկի։
- Rein in die Kartoffeln - raus aus den Kartoffeln. կամ Mal so, mal so կամ ... wie das Fähnchen im Winde. կամ Mal hüh, mal hott
- Թարգմանություն՝ [Թռիր] կարտոֆիլների մեջ, [թռիր] կարտոֆիլներից դուրս։
- Rom ist auch nicht an einem Tag erbaut worden.
- Թարգմանություն՝ Հռոմը մի օրում չի կառուցվել։
- Միտք՝ Մեծ գործը ժամանակ է տանում պտուղի նստելու։
S
[խմբագրել]- Schadenfreude ist die schönste Freude.
- Translation։ Joy from others' misfortune is the best joy.
- Meaning։ Taking pleasure from someone else's misfortune is most enjoyable.
- Schnee von gestern
- Translation։ Snow from yesteryear. (lit. yesterday)
- Meaning։ Something belongs to the past.
- Schuster, bleib bei deinem Leisten.
- Translation։ Shoemaker, stick to your last.
- Meaning։ Just do what you can do best.
- Meaning։ Do not meddle in affairs or careers which are too high over your head or social standing.
- Setz nicht alles auf eine Karte.
- Translation։ Don't bet on only one card.
- English Equivalent։ Don't put all your eggs in one basket.
- Schlafende Hunde soll man nicht wecken.
- Translation։ One should not awaken sleeping dogs.
- English Equivalent։ Let sleeping dogs lie.
- Stadtluft macht frei.
- City air makes you free.
- Meaning։ In medieval times peoples living in free cities were free from a sovereign. They were not bond-slaves like the people in rural areas. So living in a city - ´breathing city air´- meant to be free from bond-slavery to a sovereign. People living in cities could express their own opinion without being harassed. If people escaped to a free city and lived there for one year and one day, they were free of any previous bond to a sovereign.
- Steter Tropfen höhlt den Stein.
- Translation։ A steady drop will carve the stone.
- Meaning։ Continuous effort will eventually lead to success.
- Meaning։ Insignificant damage accumulates.
- Das kommt mir spanisch vor.
- Translation։ It seems Spanish to me.
- Meaning։ There's something strange.
- English Equivalent։ That's a bit fishy.
T
[խմբագրել]- Taten statt Wörter! or Taten sagen mehr als Wörter. or Lass Wörtern Taten folgen! or Lass Taten sprechen!
- Translation։ Actions instead of words! or Actions speak louder than words" (lit. Actions say more than words.) or Let actions result from your words! or Let actions speak!
- Meaning։ A little less conversation - a little more action.
- Practise what you preach!
- Totgesagte leben länger!
- Lit. Translation։ Declared dead live longer!
- Similar։ There's life in the old dog yet.
- Träume sind Schäume.
- Translation։ Dreams are foam.
- Meaning։ A dream has nothing to do with reality.
- Trau, schau, wem.
- Translation։ Trust, (but)look, whom.
- Meaning։ One should be carefull whom one trusts.
U
[խմբագրել]- Übung macht den Meister
- Translation։ Practice makes the master.
- Meaning։ Practice makes perfect.
- Unter Blinden ist der Einäugige König
- Translation։ In the country of the blind, the one-eyed man is king
- Latin origin։ In regione caecorum rex est luscus (Erasmus)
- Meaning։ To stand out doesn't neccessarily imply/require perfection
V
[խմբագրել]- Vater werden ist nicht schwer, Vater sein dagegen sehr (Wilhelm Busch)
- Translation։ It's easy to become a father, but hard to be one
- Vertrauen ist gut, Kontrolle ist besser (coined by Lenin)
- Trust is good, but verification is better
- Trust but verify.
- Viele Köche verderben den Brei.
- (Too) Many cooks spoil the broth.
- Meaning։ Large teams are inefficient.
- Meaning։ Shared leadership does not work.
- Viele Wege führen nach Rom.
- Translation։ Many roads lead to Rome.
- Meaning։ There may be more than one way to solve this problem.
- Or։ In the end, it doesn't matter how you reached your aim.
- Or։ You cannot really avoid or miss [whatever Rome stands for]
- Similar։ There's more than one way to skin a cat.
- Viel Feind, viel Ehr'.
- Literal։ "Much enemy [sic], much honor"
- Common proverb attributed to Georg von Frundsberg (1473-1528), a German Landsknecht commander
- Meaning։ "Who fights a lot will be honoured a lot". Also often used when refering to difficult non-military challenges.
- Meaning։ Honorable it is to have [made] many adversaries [implying։ having spoken out for truth and cause]
- English equivalent։ The more danger, the more honor.
- Viele Hände macht leicht Arbeit. (obsolescent)
- Many hands make light work
- Vier Augen sehen mehr als zwei.
- Four eyes see more than two.
- English equivalent։ Two heads are better than one.
- Friss, Vogel, oder stirb! (also։ Friss oder stirb!)
- Lit. translation։ Eat, bird, or die! (Eat or die!)
- Meaning։ You're in a sticky situation where you don't have much of a choice among a wide variety of gourmet meals. In a wider sense, you've got to make do with some unpleasant prospect because the alternative is even worse.
- English equivalent։ It's sink or swim.
- English equivalent։ Take it or leave it!
- Vom Regen in die Traufe.
- Lit. translation։ "Out of the rain and into the eaves.
- Meaning: Going from one unpleasant situation into one that is even worse. The idea seems to be that you are coming from the rain to stand under the edge of the eaves, where the water collected from the whole roof is going to pour onto your head.
- English equivalent: Out of the frying pan and into the fire.
- Von nichts kommt nichts
- Lit. translation: "From nothing comes nothing.
- Meaning: The outcome of your effort is related to the effort you put into it. If you don't try, you aren't going to get any results.
- English equvivalent: You can't make something out of nothing.
- English equivalent: No pain, no gain.
- English equivalent: There ain't no such thing as a free lunch (TANSTAAFL).
W
[խմբագրել]- Was dem einen recht ist, ist dem anderen billig.
- Translation: "What's right for one, is fair for the other."
- English equivalent։ "What's sauce for the goose is sauce for the gander."
- English equivalent։ One man's meat is another man's poison.
- Was der Bauer nicht kennt, das frisst er nicht.
- Translation։ "What the peasant doesn't know, he doesn't eat."
- Meaning։ Used when criticizing someone for refusing to try new ways of doing something.,
- Was du heute kannst besorgen, das verschiebe nicht auf morgen.
- Translation։ Don't postpone things you can do today to tomorrow.
- Meaning։ You should do tasks straightaway without any postponement.
- English equivalent։ A stitch in time saves nine
- Was nicht ist, kann noch werden.
- Translation։ "What isn't yet can still become."
- Meaning։ "'It hasn't' doesn't mean 'it won't'."
- Was man sich eingebrockt hat, das muss man auch auslöffeln.
- Literal translation։ "What one dishes out, he must also eat."
- English equivalent։ "You made your bed, now lie in it."
- English equivalent։ "You do the crime, you do the time"
- Was Hänschen nicht lernte, lernt Hans nimmermehr.
- Translation։ "What Hänschen (diminutive, little Hans) didn't learn, (grown-up) Hans will never learn."
- "You can't teach an old dog new tricks."
- Wasser unter der Brücke.
- Translation։ "Water beneath the bridge"
- Meaning։ "'It is in the past."
- English equivalent։ What's done is done.
- Wem der Schuh passt, der zieht ihn sich an.
- Translation։ "He whom the shoe fits puts it on."
- Meaning։ If something (usually bad) true has been said about you, better to accept it than to disagree.
- Meaning2։ If something bad has been said about someone, this person reacts angrily only if it is true.
- English equivalent։ "If the shoe fits, wear it."
- English equivalent2։ ??
- Wenn der Reiter nichts taugt, ist das Pferd schuld.
- Translation։ If the horseman is bad, it's the horse's fault.
- English equivalent։ "A poor craftsman blames his tools."
- Wenn Gauner sich streiten, kommt die Wahrheit ans Licht.
- Translation։ When scoundrels argue, the truth is revealed.
- Meaning։ Secret or criminal acts can only be kept a secret as long as the perpetrators do not quarrel among themselves.
- Wer A sagt, muss auch B sagen. (Plattdeutsche Variante: De A seggt, mut ok B seggen")
- Translation։ If you say A, you have to say B as well.
- Meaning։ No half-assed evading or cherry picking.
- Meaning։ If you want or assert A and it turns out to involve B, you have to put up with B too.
- Meaning։ Follow through [don't wimp out]
- Similar։ "In for a penny, in for a pound."
- Wer den Pfennig nicht ehrt, ist des Talers nicht wert oder Wer den Cent nicht ehrt, ist den Euro nicht wert.
- Translation։ You aren't worth the Taler (ancient German currency) if you don't honor the Pfennig. (f. G. c.) or You aren't worth the Euro if you don't honor the Cent.
- Wer nicht will, der hat schon.
- Lit. translation։ Who wants not, has already.
- Translation։ He who does not want something already has enough.
- Meaning։ Slightly oponionated reply to a refused offer. "So you are provided for already")
- Meaning։ Used in situations where somebody who desires something must make himself heard, or lose some benefit ("Who wants the last slice of pizza?").
- Similar English idioms։ "Use it or lose it." "Speak now or forever hold your peace."
- Wer zuletzt lacht, lacht am besten.
- "He who laughs last, laughs best."
- Wer nicht wagt, der nicht gewinnt.
- Translation։ "Who wagers nothing, he wins nothing"
- English equivalent։ "Nothing ventured, nothing gained."
- Wer anderen eine Grube gräbt, fällt selbst hinein.
- Translation։ "Who digs a pit for others falls into it himself."
- Meaning։ "Harm set, harm get."
- Wer zuerst kommt, mahlt zuerst.
- Translation։ "Who comes first, grinds (his grain) first."
- Meaning։ "First come, first served."
- Wes' Brot ich ess, des' Lied ich sing.
- Translation։ "Whose bread I eat, that's whose song I sing."
- Meaning։ "He who pays the piper calls the tune."
- Wer die Wahl hat, hat die Qual.
- Literally։ "Who has the choice, has the suffering"
- Meaning։ Decisions can be painful.
- Meaning։ Having the choice also means having to choose.
- Wein auf Bier, das rat' ich dir. Bier auf Wein, das lass sein. (humorous)
- Translation։ "Wine on beer, I recommend to you. Beer on wine, leave alone."
- Meaning։ "Cider on beer, never fear; beer upon cider, makes a bad rider."
- Alternate։ "Liquor before beer, all is clear; beer before liquor, get sicker and sicker."
- American։ "Beer on whiskey, pretty risky; Whiskey on beer, have no fear." or "Liquor before beer, you're in the clear; beer before liquor, never been sicker."
- Wie man in den Wald hineinruft, so schallt es zurück.
- Lit.։ "Just as one calls into the forest, so it echoes back."
- Meaning։ Do not expect friendly reply when being obnoxious.
- Meaning։ Bad language may have other causes than innate bad character.
- Similar։ "What goes around, comes around."
- Wie man sich bettet, so liegt man.
- Literally։ "As you put yourself to bed, so you will lie."
- Meaning։ "You made your bed, now lie in it."
- Meaning։ Everyone makes his own fate.
- Wie Pech und Schwefel.
- Lit.։ "Like pitch and sulphur."
- Meaning։ "E.g. good friends, who are inseparable or/and make all together, are like pitch and sulphur."
- Wo gehobelt wird, fallen Späne.
- Lit.։ "Where you plane splinters fall."
- Meaning։ If something non-trivial gets done there are non-perfect aspects to it.
- Meaning։ "You can't make an omelette without breaking eggs."
- Wenn zwei sich streiten, freut sich der Dritte.
- Lit.։ "When two quarrel, the third rejoices."
- Wer nicht hören will, muss fühlen.
- Translation։ "He who doesn't want to listen will have to experience."
- Meaning։ "If you don't want to listen to what I tell you, you will get to feel a spanking." (as a threat to children)
- Other Meaning։ "I told you better but you didn't listen. Now you have to deal with the problem."
- English equivalent։ "Experience keeps a dear school, but fools will learn in no other." (Benjamin Franklin)
- Wer rastet, der rostet.
- Translation։ "He who rests, will be rusting."
- Meaning։ "If you stop moving (in both a physical and an intellectual meaning) it gets harder to start moving again."
- English proverb։ "A rolling stone gathers no moss."
- Wenn das Wörtchen wenn nicht wär, wär mein Vater Millionär.
- Lit. translation։ "If there wasn't the little word if, my father would be a millionaire."
- Meaning։ a) "There is no use in thinking about impossible possibilities. Concentrate on reality."
- English proverb։ "If wishes were horses..."
- Meaning։ b) also used as an answer on an excuse meaning "That is a lame excuse!"
- English proverb։ "If I had a nickel for every time I heard that, I'd be a millionaire."
- Meaning։ c) Slight regret of missed chances or opportunities.
- Wer poppen will, muss lächeln können. (vulgar) (nontraditional)
- Translation։ "If you want to score, you have to know how to smile."
- Meaning։ "If you keep this bad mood, you´ll never find a girlfriend."
- "Wie der Ochs' vorm Scheunentor"
- Translation։ "Like the ox in front of the barn door"
- Meaning։ Said when someone sees the way he must go (the obvious solution), yet he's afraid to go it.
Z
[խմբագրել]- Zeit ist Geld.
- Translation։ Time is money. (Henry Ford)
- Drei Z sind gern beieinander: Zecher, Zänker, Zungenschmied. (obsolescent)
- Literal translation։ Three Z like to be together։ drinker, quarreller, tongue-smith.
- Meaning։ Drinking leads to arguments and loose talk.
- Zwei Fliegen mit einer Klappe schlagen
- Literal translation։ Hit two flies with one fly swatter.
- Meaning։ Be efficient.
- English equivalent։ Kill two birds with one stone.
- Zwei Seelen und ein Gedanke, Zwei Herzen, und ein Schlag. (obsolescent)
- Translation։ Two souls, one thought, Two hearts, one beat.
- Zwei Dumme, ein Gedanke., also։ Zwei Kranke, ein Gedanke. (vulgar) (nontraditional)
- Translation։ Two idiots, one thought.
- English equivalent։ Great minds think alike.
- Explanation։ Usually said referring to oneself and someone else who has had the same idea. Generally considered banter and thus not as offensive as it may sound.
- Zwei Flaschen, ein Kühlschrank. (nontraditional)
- Literal translation։ Two twerps, one fridge.
- Meaning։ Two people had the same (dumb or obvious) idea at the same time.
- Explanation։ "Flasche" can mean "bottle" or "twerp" (idiot). Less offensive than "Zwei Kranke, ein Gedanke", but may not be understood as easily even by native speakers.