Արցախյան առածներ

Արցախցի ընտանիք

Ա ա Բ բ Գ գ Դ դ Ե ե Զ զ Է է Ը ը Թ թ Ժ ժ Ի ի Լ լ Խ խ Ծ ծ Կ կ Հ հ Ձ ձ Ղ ղ Ճ ճ Մ մ Յ յ Ն ն Շ շ Ո ոՉ չ Պ պ Ջ ջ Ռ ռ Ս ս Վ վ Տ տ Ր ր Ց ց Ւ ւ Փ փ Ք ք Օ օ Ֆ ֆ

Ա ա

• Աղը կերած կաշին վետել չի։

• Աղ կերած կաշին չի հոտում։

• Անկոչ ղոնաղը շանա բեթար ա։

• Անկոչ հյուրը շնից վատ է։

• Աշկը ուրան ըռըչին ա լյուս տամ։

• Աչքը իր դեմն է լույս տալիս։

• Առանց խոխա տոնը տերտակ կըինի։

• Առանց երեխա տունը դատարկ է լինում։

• Առանց խոխա տոնը՝ ճըրատած ճեղաց ա։

• Առանց երեխա տունը առանց ջուր ջրաղաց է։

Է է

• Էծին քոսուտը, ճիրին երե ակնան ճյուր կըխմե։

• Քասոտ այծը աղբյուրի վերեւի ակից է ջուր խմում։

Ը ը

• Ըստըծու պահած կյառնը կյուլը օտել չի։

• Աստծո պահած գառը գայլ չի ուտի։

Թ թ

• Թան չըս տեսալ, թընըթաթախ քսակ էլ չը՞ս տեսալ։

• Թան չես տեսել, թանաթաթախ ամա՞ն էլ չես տեսել։

Լ լ

• Լաչառեն օխտը լեչակ կըինի։

Կ կ

• Կաղնուն տակը վըեր քանդիս, կաղենը շտղա՞ կըինի։

• Կաղնու տակը որ քանդես, կաղինը որտեղի՞ց կլինի։

• Կարթած մարթը տուզնը չի մնալ։

• Կրթված մարդը սոված չի մնա։

• Կծեգը վըեր ետա տամ, էլ փռնվում չի։

• Կծիկը որ բացվում է, էլ հավաքել չի լինում։

• Կյարմուր խնձորին քարավ կտան։

• Կարմիր խնձորին քարով կտան։

• Կուճի խոխան մորը ծույներեն ա ցավ տամ, մեծը՝ սըրտեն։

• Փոքր երեխան մոր ծնկներին է ցավ տալիս, մեծը՝ սրտին։

• Կրակն ու քյուլաշը մին տեղ պահել չըն։

• Կրակն ու ցախը մի տեղ չեն պահում։

Հ հ

• Համ վնաս, համ տնազ։

• Եվ վնաս, եւ ծաղր։

• Հանց սոտ ասե, վըեր ղորթը կոխկեն պըպըզի։

• Այնպիսի սուտ ասա, որ ճիշտը մոտը պպզի։

• Հարամ հաց օտողը էրկան ապրել չի։

• Հարամ հաց ուտողը երկար չի ապրի։

• Հմաշկուտ կնեգյը տղա չի պիրում։

• Ամաչկոտ կինը տղա չի բերում։

• Հուվեր կյուլան փախչի, արչեն ճյանգը կընգնե։

• Գելից փախչողը արջի ճանկերը կընկնի։

Ճ ճ

• Ճեղնը կտրած տեղը վըեր կընգնե։

• Ճյուղը կտրած տեղն է ընկնում։

• Ճղուպուրը պատան տաս նըստա չի կենալ։

• Պոպոկը պատին խփես, չի կպչի։

• Ճոխտ հավս թառեն, ճոխտ ծուն վեռեն։

Մ մ

• Մեղավերեն լուզուն կարճ կըինի։

• Մեղավորի լեզուն կարճ է։

• Մերուցք չըս տեսալ, մերուցքաման էլ չը՞ս տեսալ։
• Մինչև պած չինի, պող չի տեռնալ։

• Մինչեւ կայծ չլինի մրուր չի դառնա։

• Մհասուր օտելը հավաս ա, վեռը քորելը պըտըհաս։

• Մասուր ուտելը հավես է, ոռը քորելը՝ պատուհաս։

• Մտքումտ վըեր տեղ ինի, սարեր շոռ կտաս։

• Մտքում տեղ լինի, սարեր շուռ կտաս։

Յ յ

• Յա տոնս, յա կտորս։

• Կամ տունս, կամ կտուրս։

• Յըթիմին ճակատը պենդ կըինի։

• Որբը պնդաճակատ է լինում։

Ն ն

• Նեղ օրվա ումբրը կարճ կըինի։

• Նեղ օրը կարճ է տևում։

• Նըլբանդին ծին պեպեգյ կըինի։

• Ձի նալող վարպետի ձին բոբիկ է լինում։

Շ շ

• Շանը պյունին քշտեն աղվես չի կենալ։

• Շան բնի մոտ աղվես չի մնա։

• Շընըհաչոցն էլ փեշակ ա, վըեր սըվերիս։

• Շանհաչոցն էլ արվեստ է, եթե սովորես։

• Շոնը հըչելու հետե ըն պահում։

• Շունը հաչելու համար են պահում։

Ո ո

• Ուջաղեն մոխերը քամուն չըն տալ։

• Օջախի մոխիրը քամուն չեն տա։

Ս ս

• Սուրթա թիքյան քաղցր կըինի։

Տ տ

• Տանը հաց ու շոր վըեր ճարվից, կես խանըս։

• Տանը հաց ու շոր որ գտնվեց, կես խան ես։

• Տոն քընդողեն տոն չինիլ։

• Տուն քանդողին տուն չի լինում։

Տես նաև

• Հայկական առածներ