Jump to content

Պարսկական առածներ

Վիքիքաղվածք-ից
Թեհրանի շուկայի մուտքը

Քանի որ հայերենում այդ հնչյունը չկա, «ա՛» (ա-ն շեշտով) է օգտագործվել այն ձայնավորի համար, որ հնչում է ինչպես անգլերեն «a» տառը «cat» կամ «fan» բառերում։

آ،ا - ب - پ - ت - ج - چ - خ - د - ذ - ر - ز - س - ش - ص - ض - ط - ظ - ع - غ - ف - ق - ک - گ - ل - م - ن - و - ه - ی

  • "آب از دستش نمیچکه."
    • Արտասանություն՝ Աբ ա՛զ դա՛ստեշ նեմի չեքե։
    • Թարգմանություն՝ Ձեռքից ջուր չի թափվում։
    • Միտք՝ Շատ ժլատ է։
  • "آب از سر چشمه گل آلوده."
    • Արտասանություն՝ Աբ ա՛զ սա՛ր չեշմե գել ալուդե։
    • Թարգմանություն՝ Ջուրը աղբյուրից է պղտոր։
    • Միտք՝ Խնդիրը արմատից է առաջացած։
  • "آب از آب تکان نمیخوره."
    • Արտասանություն՝ Աբ ա՛զ ա՛բ թեքան նեմիխոռե։
    • Թարգմանություն՝ Ջուրը ջրից չի շարժվում։
    • Միտք՝ Շատ հանգիստ վիքակ է տիրում։
  • "آب از سرش گذشته."
    • Արտասանություն՝ Աբ ա՛զ սա՛րեշ գոզա՛շթե։
    • Թարգմանություն՝ Ջուրը գլխից անցել է։
    • Միտք՝ Արդեն դժվարության մեջ է։
  • "آب پاکی روی دستش ریخت."
    • Արտասանուփյուն՝ Աբե փաքի ռույե դա՛սթա՛շ ռիխթ։
    • Թարգմանություն՝ Մաքրության ջուրը ձեռքին թափեց։
    • Միտք՝ Ամեն ինչը խոստովանեց։
  • "آب در کوزه و ما تشنه لبان میگردیم."
    • Արտասանություն՝ Աբ դա՛ռ քուզե օ մա թեշնե լա՛բան մի գա՛ռդիմ։
    • Թարգմանություն՝ Ջուրը՝ կուժում, և մենք ծարավ շուրթերով ենք պտտում։
    • Միտք՝ Լուծումը մեր քթի տակ է, բայց չենք տեսնում։
  • "آب را گل آلود میکنه که ماهی بگیره."
    • Արտասանություն՝ Աբ ռա գելալուդ մի քոնե քե մահի բեգիռե։
    • Թարգմանություն՝ Ջուրը ցեխոտացնում է, որ ձուկ որսի։
    • Միտք՝ Խառնաշփոթ վիճակ է ստեղծում հանուն իր օգուտի։
  • "آب زیر پوستش افتاده."
    • Արտասանություն՝ Աբ զիռե փուսթեշ օֆթադե։
    • Թարգմանություն՝ Մորթի տակ ջուր է ընկել։
    • Միտք՝ Գեղեցկացել է։
  • "آب که یه جا بمونه، میگنده."
    • Արտասանություն՝ Աբ քե յե ջա բեմունե մի գա՛նդե։
    • Թարգմանություն՝ Ջուրը, որ մի տեղ մնա՝ կհոտի։
    • Միտք՝ Առանց փոփոխումի բանը փչանում է։
  • "آبکش و نگاه کن که به کفگیر میگه تو سه سوراخ داری."
    • Արտասանություն՝ Աբքեշո նէգա քոն քե բե քա՛ֆգիռ միգե թո սե սուրախ դառի։
    • Թարգմանություն՝ Քամիչին նայիր, որ փրփուր-բռնողին ասում է՝ դու երեք ծակ ունես։
    • Միտք՝ Իր մեծ խնդիրները չի տեսնում և ուրիշի փոքր խնդիրն է տեսնում։
  • "آب که از سر گذشت، چه یک ذرع چه صد ذرع ـ چه یک نی چه صد نی."
    • Արտասանություն՝ Աբ քե ա՛զ սա՛ր գոզա՛շթ, շե եք զա՛ռը, չե սա՛դ զա՛րը - չե եք նեյ, չե սա՛դ նեյ։
    • Թարգմանություն՝ Ջուրը որ գլխից անցնում է, թող լինի մեկ «զար» կամ հարյուր «զար» - թող լինի մեկ եղեգն կամ հարյուր եղեգն։
    • Միտք՝ Երբ մեկը խորին դժվարության մեջ է, այդ դժվարության իսկական չափը արդեն անկապ է։
  • "آب که سر بالا میره، قورباغه ابوعطا میخونه."
    • Արտասանություն՝ Աբ քե սա՛ռ բալա միռե, ղուռբաղե ա՛բու ա՛թա միխունե։
    • Թարգմանություն՝ Ջուրը որ զառիվեր է գնում, գոռտը «Աբու Աթա» է երգում։
    • Միտք՝ Այդպես բան չի պատահում։
  • "آب نمی‌بینه و گرنه شناگر قابلیه."
    • Արտասանություն՝ Աբ նեմիբինե, վագա՛ռնա՛ շենագա՛րե մահերիե։
    • Թարգմանություն՝ Ջուր չի տեսնում, թե չե հմուտ լողորդ է։
    • Միտք՝ Հարմար առիթ չի գտնում իր տաղանդները ցուցադրելու համար։
  • "آبی از او گرم نمیشه."
    • Արտասանություն՝ Աբի այզ ու գա՛ռմ նեմիշե։
    • Թարգմանություն՝ Իրենից ոչ մի ջուր չի տաքանում։
    • Հայերեն տարբերակ՝ Իրենից Պողոս-Պետրոս դուրս չի գալիս։
  • "آتش که گرفت، خشک و تر میسوزد."
    • Արտասանություն՝ Աթա՛շ քե գեռեֆթ, խոշք օ թա՛ռ բա համ միսուզադ։
    • Թարգմանություն՝ Կրակ որ բռնեց, թացն ու չորը իրար հետ են այրվում։
    • Միտք՝ Վատ իրավիճակում՝ մեղավոր ու անմեղ միասին են վնասվում։
  • "آخر شاه منشی، کاه کشی است."
    • Արտասանություն՝ Ախա՛րե շահ մա՛նեշի, քահ քեշիսթ։
    • Թարգմանություն՝ Թագավորական քամիներ անողի վերջը՝ դարման քաշելն է։
    • Միտք՝ Նա ում քիթը վերև է լավ վերջ չի ունենա։
  • "آدم با کسی که علی گفت، عمر نمیگه."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մ բա քասի քե Ա՛լի գոֆթ, Օմա՛ռ նեմիգե։
    • Թարգմանություն՝ Մարդ նրա հետ որ Ալի (Շիաների առաջին իմամը) ասաց, Օմար (Սուննիների առաջին իմամը) չի ասի։
    • Միտք՝ Դիմացինիդ մակարդակի ու հասկացողության համեմատ խոսիր։
  • "آدم بد حساب، دوبار میده."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե բադ հեսաբ, դո բառ միդե։
    • Թարգմանություն՝ Վատ հաշվով մարդը երկու անգամ կտա։
    • Միտք՝ Վատ հաշվով մարդը վնաս կանի։
  • "آدم تنبل، عقل چهل وزیر داره."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե թա՛նբա՛լ, ա՛ղլե չեհեչ վա՛զիր դառե։
    • Թարգմանություն՝ Ծույլ մարդը քառասուն վեզիրի խելք ունի։
    • Միտք՝ Շատ խոսողները՝ քիչ անողներն են։
  • "آدم خوش معامله، شریک مال مردمه."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե խոշ մոամելե, շա՛ռիքե մալե մա՛ռդոմե։
    • Թարգմանություն՝ Լավ հաշվով մարդը կիսում է մարդկանց ունեցվածքը։
    • Միտք՝ Լավ հաշվով (ոչ խաբեբա) մարդուն վստահում են, որի պատճառ է դառնում նաև նրա հարստության։
  • "آدم دست پاچه، کار را دوبار می‌کنه."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե դա՛սթփաչե, քառ ռա դո բառ միքոնե։
    • Թարգմանություն՝ Շփոթված մարդը գործը երկու անգամ է անում։
    • Միտք՝ Շտապելն ու շփոթվելը լավ չեն։
  • "آدم دست پاچه دوبار می‌شاشه."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե դա՛սթփաչե դո բառ միշաշե։
    • Թարգմանություն՝ Շփոթված մարդը երկու անգամ է միզում։
    • Միտք՝ Շտապ գործը վնաս է տալիս։
  • "آدم زنده، زندگی می‌خواد."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե զենդե, զենդեգի միխադ։
    • Թարգմանություն՝ Սաղ մարդը ապրել կուզի։
    • Միտք՝ Մարդ կարիք ունի մտքավոր ու նշանակություն ունեցող կյանքի։
  • "آدم زنده وکیل وصی نمی‌خواد."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե զենդե վա՛քիլ վա՛սի նեմիխադ։
    • Թարգմանություն՝ Սաղ մարդը իրավաբան-կտակակատար չի ուզում։
    • Միտք՝ Ամեն մարդ ինքն կարող է իր շահերը պաշտպանել և իր տեղ խոսալ։
  • "آدم گدا، اینهمه ادا؟"
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե գեդա, ի՞ն հա՛մե ա՛դա։
    • Թարգմանություն՝ Մուրացկան մարդ ու՞ այսքան ցուցամոլություն։
    • Միտք՝ Երբ մեկը որ ի վիճակի չէ, ցուցամոլություն ու գոռոզ վերաբերմունք է ցույց տալիս։
  • "آدم گرسنه، خواب نان سنگک می‌بینه."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե գոռոսնե խաբե նան սա՛նգա՛ք միբինե։
    • Թարգմանություն՝ Սոված մարդը «սանգաք» հաց է երազում։
    • Միտք՝ Սոված մարդը միայն ուտելիքի է մտածում։
  • "آدم ناشی، سرنا را از سر گشادش میزنه."
    • Արտասանություն՝ Ադա՛մե նաշի սոռնա ռո ա՛զ սա՛ռե գոշադեշ միզա՛նե։
    • Թարգմանություն՝ Անհմուտ մարդը զուռնան իր լայն կողմից է նվագում։
    • Միտք՝ Անհմուտ մարդը չգիտի ինչպես մի գործ անի։
  • "آرد خودمونو ریختیم، الک مونو آویختیم."
    • Արտասանություն՝ Առդե խոդեմունո ռիխթիմ օ ա՛լա՛քեմունո ավիխթիմ։
    • Թարգմանություն՝ Մեր ալյուրը լցրինք ու մեր մաղիչը կախեցինք։
    • Միտք՝ Մենք մեր գործն արեցինք ու վերջացրեցինք։
  • "آرزو بر جوانان عیب نیست."
    • Արտասանություն՝ Առեզու բա՛ռ ջա՛վանան էյբ նիսթ։
    • Թարգմանություն՝ Երազերը երիտասարների համար վնաս չունի։
    • Միտք՝ Վնաս չունի երբ երիտասարդները երազում են։
  • "آستین نو پلو بخور."
    • Արտասանություն՝ Ասթինե նո փոլո բոխոռ։
    • Թարգմանություն՝ Նոր զգեստ՝ հաց կեր։
    • Միտք՝ Երբ մարդիկ մակերեսը ներսից ավելի են գնահատում։ (վերցված է հունական առակից)
  • "آسوده کسی که خر نداره --- از کاه و جوش خبر نداره."
    • Արտասանություն՝ Ասուդե քա՛սի քե խա՛ռ նա՛դառե - ա՛զ քահ օ ջոշ խա՛բա՛ռ նա՛դառե։
    • Թարգմանություն՝ Հանգիստ է նա ով էշ չունի - իր դարմանից ու գարուց լուր չունի։
    • Միտք՝ Երանի նրանց որ քիչ պարտականություններ ունեն։
  • "آسه برو آسه بیا که گربه شاخت نزنه."
    • Արտասանություն՝ ասե բոռո, ասե բիա, քե գոռբե շախեթ նա՛զա՛նե։
    • Թարգմանություն՝ Կամաց գնա, կամաց արի, որ կատուն քեզ՝ չպոզահարի։
    • Միտք՝ Հանգիստ և կամաց գործդ արա որ ոչ մի բան չպատահի։
  • "آشپز که دوتا شد، آش یا شوره یا بی‌نمک."
    • Արտասանություն՝ Աշփայզ քե դո թա շոդ, աշ յա շուռ միշե յա բինա՛մա՛ք։
    • Թարգմանություն՝ Խոհարարը որ երկու հատ եղավ, ապուրը կամ աղի կլինի կամ ալնի։
    • Միտք՝ Շատ մարդիկ նույն գործով զբաղվելով վնաս են պատճառում։
  • "آش نخورده و دهن سوخته."
    • Արտասանություն՝ Աշե նա՛խոռդե օ դա՛հա՛նե սոխթե։
    • Թարգմանություն՝ Չկերած ապուրը և այրված բերանը։
    • Միտք՝ Դժվարության մեջ ընկնել չարած գործի համար։
  • "آفتابه خرج لحیمه."
    • Արտասանություն՝ Աֆթաբե խա՛րջե լա՛հիմե։
    • Թարգմանություն՝ Լայնաբերան սափորը զոդի ծախսն է։
    • Միտք՝ Ավելի էժան է մի բան թալել, քան՝ նորոգել։
  • "آفتابه لگن هفت دست،اما شام و ناهار هیچی."
    • Արտասանություն՝ Աֆթաբե լա՛գա՛ն հաֆթ դա՛սթ, ա՛մա շամ օ նահառ հիչի։
    • Թարգմանություն՝ Լայնաբերան սափոր ու լվացվելու գավաթ՝ յոթ ձեռք, բայց ընթրիք ու ճաշ՝ ոչինչ։
    • Միտք՝ Նախապատրաստում շատ կա, բայց իսկական բանը չկա։
  • "آفتابه و لولهنگ هر دو یک کار می‌کنند، اما قیمتشان موقع گرو گذاشتن معلوم می‌شه."
    • Արտասանություն՝ Աֆթաբե օ լուլհա՛նգ հա՛ռ դո եք քառ մի քոնա՛նդ, ա՛մա ղեյմաթեշան մողե գեռո գոզաշթա՛ն մա՛լում միշե։
    • Թարգմանություն՝ Լայնբերան սափորն ու փողրակը երկուսը նույն գործն են անում, բայց նրանց արժեքը գրավ դնելու ժամանակ է հայտնվում։
    • Միտք՝ Ապրանքների արժեքը համեմատ է իրենց կարիքին։
  • "آمدم ثواب کنم، کباب شدم."
    • Արտասանություն՝ Ամա՛դա՛մ սա՛վաբ քոնա՛մ, քա՛բաբ շոդա՛մ։
    • Թարգմանություն՝ Եկամ բարյացակամ լինեմ, այրվեցի։
    • Միտք՝ Փորձեցի օգնել, բայց ինքս փորձանքի մեջ ընկա։
  • "آمد زیر ابروشو برداره، چشمش را کور کرد."
    • Արտասանություն՝ Ամա՛դ զիռե ա՛բռուշո բա՛ռդառե, չեշմեշ ռա քուռ քա՛ռդ։
    • Թարգմանություն՝ Եկավ ունքի տակը վերցնի, առկը քոռացրեց։
    • Հայերեն տարբերակ՝ Եկավ ունքը սարքի, աչքն էլ քոռացրեց։
  • "آنانکه غنی‌ترند، محتاج‌ترند."
    • Արտասանություն՝ Անանքե ղա՛նիթա՛ռա՛նդ, մոհթաջթա՛ռա՛նդ։
    • Թարգմանություն՝ Նրանք որ ավելի հարուստ են, ավելի կարիքավոր են։
  • "آنچه دلم خواست نه آن شد --- آنچه خدا خواست همان شد."
    • Արտասանություն՝ Անչե դելա՛մ խաստ, նա՛ ան շոդ - անչե խոդա խասթ, հա՛ման շոդ։
    • Թարգմանություն՝ Այն որ սիրտս ուզեց չեղավ - այն որ Աստված ուզեց, եղավ։
    • Միտք՝ Մենք չենք մեր ճակատագրի որոշողը։
  • "آنرا که حساب پاکه، از محاسبه چه باکه؟"
    • Արտասանություն՝ Անռա քե հեսաբ փաքե, ա՛զ մոհասեբե չե՞ բաքե։
    • Թարգմանություն՝ Նա որ իր հաշիվը մաքուր է, հաշվարկից ի՞նչ է վախենում։
    • Միտք՝ Պարզ մարդիկ սուտ ասելու պետք չունեն։
  • "آنقدر بایست، تا علف زیر پات سبز بشه."
    • Արտասանություն՝ Անղա՛դր բեիսթ, թա ա՛լա՛ֆ զիռե փաթ սա՛բզ բեշե։
    • Թարգմանություն՝ Այնքան կանգնիր՝ մինչև ոտքիդ տակ խոտ ծլի։
    • Միտք՝ Ինչքան սպասես՝ օգուտ չունի։
  • "آنقدر سمن هست، که یاسمن توش گمه."
    • Արտասանություն՝ Անղա՛դր Սա՛մա՛ն հա՛թ, քե Յասա՛մա՛ն թուշ գոմե։
    • Թարգմանություն՝ Այնքան Սաման կա, որ Յասամանը (Հասմիկը) մեջո կորած է։
  • "آنقدر مار خورده که افعی شده."
    • Արտասանություն՝ Անղա՛դռ մառ խոռդե քե ա՛ֆի շոդե։
    • Թարգմանություն՝ Այնքան օձ է կերել, որ վիշապ է եղել։
    • Միտք՝ Այնքան գողի հետ է շփվել, որ ինքե ավազակ է դառել։
  • "آن ممه را لولو برد."
    • Արտասանություն՝ Ան մա՛մե ռա լուլու բոռդ։
    • Թարգմանություն՝ Այդ սոսիկը բոբոն տարավ։
    • Միտք՝ Այն բանը, որ ցանկանում ես, շատուց է էլ չկա։
  • "آنوقت که جیک‌جیک مستانت بود، یاد زمستانت نبود؟"
    • Արտասանություն՝ Անվա՛ղթ քե ջիքջիքե մա՛սթանեթ բուդ, ֆեքռե զեմեսթանա՛՞թ բուդ։
    • Թարգմանություն՝ Այն ժամանակ, որ ուրաժ ծլվլում էիր, ձմռան համար մտածում էի՞ր։ (Ճպուռն ու Մրջյունը պատմվածքից)
  • "آواز دهل شنیدن از دور خوشه."
    • Արտասանություն՝ Ավազե դեհոլ շենիդա՛ն ազ դուռ խոշե։
    • Թարգմանություն՝ Դհոլի երգը հեռվից է լավ հնչում։
    • Միտք՝ Մոտկից բաները կարող է սպասվածքից ցածր լինեն։
  • "اجاره نشین خوش نشینه."
    • Արտասանություն՝ Էջառե նեշին խոշ նեշինե։
    • Թարգմանություն՝ Վարձով նստածը հանգիստ է նստում։
  • "ارزان خری، انبان خری."
    • Արտասանություն՝ Ա՛րզան խա՛ռի, ա՛նբան խա՛ռի։
    • Թարգմանություն՝ Էժան առնել, կույտով առնել։
  • "از اسب افتاده‌ایم، اما از اصل نیفتاده‌ایم."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ ա՛սբ օֆթադեիմ, ա՛մա ա՛զ ա՛սլ նա՛յոֆթադեիմ։
    • Թարգմանություն՝ Ձիուց ենք ընկել, բայց ազնվությունից չենք ընկել։
    • Միտք՝ Կարող է դժբախտությունների հանդիպած լինենք, բայց մեր արժանիքներից դա չի պակսացնում։
  • "از اینجا رونده، از اونجا مونده."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ ինջա ռունդե, ա՛զ ունջա մունդե։
    • Թարգմանություն՝ Այստեղից վռնդված, այնտեղից դուրս մնացած։
    • Միտք՝ Երբ մեկը ոչ մի խմբում չի ընդունվում։
  • "از اون نترس که های و هوی داره، از اون بترس که سر به زیر داره."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ ուն նա՛թա՛րս քե հայ օ հույ դառե, ա՛զ ուն բեթա՛ռս քե սա՛ռ բե թույ դառե։
    • Թարգմանություն՝ Նրանից մի վախեցիր, որ աղմկոտ է, նրանից վախեցիր՝ որ գլուխը կախ է գցած։
    • Միտք՝ Աղմկողները իսկական վնաս չեն տալիս, իսկ սուս ու փուսերն՝ այո։
  • "از این امامزاده کسی معجزه نمی‌بینه."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ ին էմամզադե քա՛սի մոջեզե նեմի բինե։
    • Թարգմանություն՝ Այս իմամզադեից (որևէ իմամի թաղման տեղ) ոչ ոք հրաշք չի տեսնում։
    • Միտք՝ Այս մարդուց օգուտ չի հասնի։
  • "از این دم بریده هر چی بگی بر‌میاد."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ ին դոմ բոռիդե հա՛ռչի բեգի բա՛ռ միադ։
    • Թարգմանություն՝ Այս պոչատից ինչ որ ասես՝ կսպասվի։
    • Միտք՝ Այս անհատ ամեն տեսակի չարաճճիությունների ունակ է։
  • "از این ستون به آن ستون فرجه."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ ին սոթուն բե ան սոթուն ֆա՛ռաջե։
    • Թարգմանություն՝ Այս սյունից մյուսը փրկություն է։
    • Միտք՝ Ամեն ճանապարհ փորձելը կարող է մի լուծում բերի։
  • "از بی‌کفنی زنده‌ایم."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ բի քա՛ֆա՛նի զենդեիմ։
    • Թարգմանություն՝ Քաֆանի (մեռելը մեջը փաթաթելու շոր մուսուլմանների մոտ) չլինելուց է, որ ապրում ենք։
    • Միտք՝ Դժվարությամբ ենք ապրում։
  • "از دست پس میزنه، با پا پیش می‌کشه."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ դա՛սթ փա՛ս միզա՛նե, բա փա փիշ միքեշե։
    • Թարգմանություն՝ Ձեռքով հետ է խփում, ոտքով՝ առաջ քաշում։
    • Միտք՝ Ձևացնում է թե մի բան չի ուզում, բայց երկարում է նրան բռնելու համար։
  • "از تنگی چشم پیل معلومم شد --- آنانکه غنی‌ترند محتاج‌ترند."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ թա՛նգիե չեշմե փիլ մա՛լումա՛մ շոդ - անանքե ղա՛նիթա՛ռա՛նդ, մոհթաջթա՛ռա՛նդ։
    • Թարգմանություն՝ Փղի աչքի նեղությունից ինձ պարզվեց - թե նրանք որ ավելի հարուստ են՝ ավելի կարիքավոր են։
  • "از تو حرکت، از خدا برکت."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ թո հա՛ռեքա՛թ, ա՛զ խոդա բա՛ռեքա՛թ։
    • Թարգմանություն՝ Քեզանից շարժում, Աստծուց օրհնանք։
    • Միտք՝ Նախքան բախտի սպասես, ինքդ աշխատիր դրան հասնես։
  • "از حق تا نا حق چهار انگشت فاصله است."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ հա՛ղ թա նահա՛ղ չահառ ա՛նգոշթ ֆասելե ա՛սթ։
    • Թարգմանություն՝ Արդարից մինչև անարդար չորս մատ տարածություն կա։
  • "از خر افتاده، خرما پیدا کرده."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ խա՛ռ օֆթադե, խոռմա փեյդա քա՛ռդե։
    • Թարգմանություն՝ Էշից ընկել է, արմավ է ճարել։
  • "از خرس موئی، غنیمته."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ խեռս մույի ղանիմա՛թե։
    • Թարգմանություն՝ Արջից նույնիսկ մի մազ՝ երանելի է։
    • Միտք՝ Այս ժլատ մարդուց նույնիսկ շատ քիչ բան ստանալը լավ է։
  • "از خر میپرسی چهارشنبه کیه؟"
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ խա՛ռ մի փոռսի չա՛հարշանբե քեյե՞։
    • Թարգմանություն՝ Էշից ե՞ս հարցնում չորեքշաբթին երբ է։
  • "از خودت گذشته، خدا عقلی به بچه‌هات بده."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ խոդեթ գոզա՛շթե, խոդա ա՛ղլի բէ բաչեհատ բեդե։
    • Թարգմանություն՝ Քեզանից անցել է, Աստված երեխանեիդ մի խելք տա։
    • Միտք՝ Հիմարություն ես անում/հիմար ես։
  • "از درد لا‌علاجی به خر میگه خانمباجی."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ դա՛ռդե բի ա՛լաջի բե խա՛ռ միգե խանոմբաջի։
    • Թարգմանություն՝ Չբուժվող ցավից՝ էշին ասուն է տիրուհի խանում։
    • Միտք՝ Անճարությունից ամենավատ քայլին է դիմում։
  • "از دور دل و میبره، از جلو زهره رو."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ դուռ դելո միբա՛ռե, ա՛զ ջելո զա՛հռե ռո։
    • Թարգմանություն՝ Հեռվից սիրտն է տանում, մոտկից՝ լեղապարկը։
    • Միտք՝ Հեռվից է միայն լավ երևում, բայց մոտիկից հետաքրքիր անձնավորություն չէ։
  • "از سه چیز باید حذر کرد، دیوار شکسته، سگ درنده، زن سلیطه."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ սե չիզ բայա՛դ հա՛զա՛ռ քա՛ռդ, դիվառե շեքա՛սթե, սա՛գե դա՛ռթա՛նդե, զա՛նե սա՛լիթե։
    • Թարգմանություն՝ Երեք բանից պետք է խուսափել՝ կոտրված պատից, անողոք շունից, և լաչառ կնոջից։
  • "از شما عباسی، از ما رقاصی."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ շոմա Ա՛բբասի, ա՛ մա ռա՛ղղասի։
    • Թարգմանություն՝ Ձեզանից Աբբասի (հին դրամ), մեզանից՝ պարել։
    • Միտք՝ Դուք փող տվեք, որ մենք էլ այդ գործն անենք։
  • "از کوزه همان برون تراود که در اوست."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ քուզե հա՛ման բոռուն թա՛ռավա՛դ քե դա՛ռ ուսթ։
    • Թարգմանություն՝ Կուժից այն է դուրս հոսում, որ մեջն է։
    • Միտք՝ Մարդը դրսևորում է իր ներքին աշխարհը։
  • "از کیسه خلیفه می‌بخشه."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ քիսե խա՛լիֆե մի բա՛խշե։
    • Թարգմանություն՝ Խալիֆայի քսակից է բաշխում։
    • Միտք՝ Առատաձեռնություն է անում, բայց ուրիշի գրպանից։
  • "از گدا چه یک نان بگیرند و چه بدهند."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ գեդա չե եք նան բեգիռա՛նդ վա՛ չե բեդա՛հա՛նդ։
    • Թարգմանություն՝ Մուրացկանից փող տան թե վերցնեն։
    • Միտք՝ Այս մարդն այնքան զրկված է, որ չնչին դրամով գործը չի սարքվի։
  • "از گیر دزد در آمده، گیر رمال افتاد."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ գիռե դոզդ դա՛ռ ամա՛դե, գիռե ռա՛մմալ օֆթադե։
    • Թարգմանություն՝ Գողից պրծել է ու ֆալչիի (գուշակի) ձեռքն ընկել։
    • Միտք՝ Վատից դուրս է եկել՝ ավելի վատ տեղն ընկնելու համար։
  • "از ماست که بر ماست."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ մասթ քե բա՛ռ մասթ։
    • Թարգմանություն՝ Մեզանից է, որ մեզ վրա է։
    • Միտք՝ Մենք տառապում ենք միայն մեր անձնական որոշումների արդյունքները։
  • "از مال پس است و از جان عاصی."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ մալ փա՛ս ա՛սթ օ ա՛զ ջան ասի։
    • Թարգմանություն՝ Հարստությունից զուրկ է ու մարմնից՝ դժգոհ։
  • "از مردی تا نامردی یک قدم است."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ մա՛ռդի թա նամա՛ռդի եք ղա՛դա՛մ ա՛սթ։
    • Թարգմանություն՝ Մարդկությունից տմարդություն միայն մեկ քայլ է։
  • "از نخورده بگیر، بده به خورده."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ նա՛խոռդե բեգիռ, բեդե բե խոռդե։
    • Թարգմանություն՝ Չկերածից վերցրու՝ տուր կերածին։
  • "از نو کیسه قرض مکن، قرض کردی خرج نکن."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ նոքիսե ղա՛ռզ մա՛քոն, ղա՛ռզ քա՛րդի, խա՛ռջ մա՛քոն։
    • Թարգմանություն՝ Նոր հարստացածից (չտեսից) մի պարտք վերցրու. վերցնում ես՝ մի ծախսիր։
  • "از هر چه بدم اومد، سرم اومد."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ հա՛ռ չե բա՛դա՛մ ումա՛դ, սա՛ռա՛մ ումա՛դ։
    • Թարգմանություն՝ Ինչից որ վատս եկավ՝ գլխիս եկավ։
  • "از هول هلیم افتاد توی دیگ."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ հոլե հալիմ օֆթադ թու դիգ։
    • Թարգմանություն՝ Հալիմի (չորաթանի) հուզմունքից կաթսան ընկավ։
    • Միտք՝ Այնքան մի բանը ուզելու մեղ հուզված էր, որ դժվարության հանդիպեց։
  • "از یک گل بهار نمیشه."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ եք գոլ բա՛հառ նեմիշե։
    • Թարգմանություն՝ Մի ծաղիկից գարուն չի լինի։
    • Հայերեն տարբերակ՝ Մի ծաղկով գարուն չի գա։
  • "از این گوش میگیره، از آن گوش در میکنه."
    • Արտասանություն՝ Ա՛զ ին գուշ միգիռե, ա՛զ ուն գուշ դա՛ռ մի քոնե։
    • Թարգմանություն՝ Այս ականջից լսում է ու մյուսից դուրս անում։
    • Հայերեն տարբերակ՝ Այս ականջով լսում է, մյուսով դուրս է անում։։
  • "اسباب خونه به صاحبخونه میره."
    • Literal Translation։ Household goods take after the homeowner.
    • Connotation։
    • English Equivalent։ We are what we eat
  • "اسب پیشکشی رو، دندوناشو نمی‌شمرند."
    • Literal Translation։ They don't count the teeth of a gift horse.
    • Connotation։ Do not be critical of what has been given to you for free.
    • English Equivalent։ Don't look a gift horse in the mouth.
  • "اسب ترکمنی است، هم از توبره میخوره هم ازآخور."
    • Literal Translation։ The horse is Turkmen; it feeds off both the nose-bag and the manger.
    • Connotation։ A person is trying to benefit from being close to opposing parties.
    • English Equivalent։ Runs with the hare, hunts with the hound.
  • "اسب دونده جو خود را زیاد میکنه."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اسب را گم کرده، پی نعلش میگرده."
    • Literal Translation։ He has lost the horse, yet, he's looking for the horseshoe.
    • Connotation։
    • English Equivalent։ Closing the stable door when the horse has bolted
  • "اسب و خر را که یکجا ببندند، اگر همبو نشند همخو میشند."
    • Literal Translation։ Hitch a horse and an ass to the same post; if they don't smell the same, they'll behave the same.
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "استخری که آب نداره، اینهمه قورباغه میخواد چکار؟"
    • Literal Translation։ Why would a pool with no water need so many frogs?
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اصل کار برو روست، کچلی زیر موست."
    • Literal Translation։ The main thing is to be pretty and fair; bald spots are covered by the hair.
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اکبر ندهد، خدای اکبر بدهد."
    • Literal Translation։ If Akbar doesn't give, Akbar's God will.
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگر بیل‌زنی، باغچه خودت را بیل بزن."
    • Literal Translation։ If you're an able hoer, hoe your own garden first.
    • Connotation։ If you can do a job, do it for yourself first (instead of telling someone else how to do it).
    • English Equivalent։ Physician, heal thyself.
  • "اگر برای من آب نداره، برای تو که نان داره."
    • Literal Translation։ If it doesn't have water for me, it sure has bread for you.
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگر بپوشی رختی، بنشینی به تختی، تازه می‌بینمت بچشم آن وختی."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه باباشو ندیده بود، ادعای پادشاهی میکرد."
    • Literal Translation։ If he hadn't seen his father, he would have claimed kingship.
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه پشیمونی شاخ بود، فلانی شاخش بآسمان میرسید."
    • Literal Translation։ If regret was a horn, the fellow's horn would reach the sky.
    • Connotation։ One's very regretful.
    • English Equivalent։ He's eating humble pie
  • "اگه تو مرا عاق کنی، منهم ترا عوق میکنم."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگر جراحی، پیزی خود تو جا بنداز."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։ Physician, heal thyself.
  • "اگه خدا بخواهد، از نر هم میدهد."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه خاله‌ام ریش داشت، آقا دائیم بود."
    • Literal Translation։ If my aunt were bearded, she would be my uncle.
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه خیر داشت، اسمشو می گذاشتند خیرالله."
    • Literal Translation։ If he were a do-gooder, they'd call him "Saint Do-Gooder".
    • Connotation։ No good comes of this person.
    • English Equivalent։ He's a ne'er do well
  • "اگر دانی که نان دادن ثواب است --- تو خود میخور که بغدادت خرابست."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه دعای بچه‌ها اثر داشت، یک معلم زنده نمی‌موند."
    • Literal Translation։ If children's prayers were effective, there wouldn't be a single teacher alive.
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه زاغی کنی، روقی کنی، میخورمت."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه زری بپوشی، اگر اطلس بپوشی، همون کنگر فروشی."
    • Literal Translation։ Even if you wear gold lame or damask, you'll still be the same acanthus-monger.
    • Connotation։ No matter how you change your looks, you're the same person.
    • English Equivalent։ A leopard cannot change its spots
  • "اگه علی ساربونه، میدونه شترو کجا بخوابونه."
    • Literal Translation։ If Ali is the camel-driver, he knows where to rest his camel.
    • Connotation։ Let the person in responsibility take care of the matter, as is the most able.
    • English Equivalent։Let the manager manage
  • "اگه کلاغ جراح بود، ماتحت خودشو بخیه میزد."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه لالائی بلدی، چرا خوابت نمیبره."
    • Literal Translation։ If you know how to lullaby, why can't you put yourself to sleep?
    • Connotation։ Why don't you follow your own advice?
    • English Equivalent։ Practice what you preach.
  • "اگه لر ببازار نره بازار میگنده."
    • Literal Translation։ If the Lur doesn't go to the bazaar, everything will rot.
    • Connotation։ Applied to a person who buys bad merchandise for lack of skill.
    • English Equivalent։
  • "اگه مردی، سر این دسته هونگ ( هاون ) و بشکن."
    • Literal Translation։ If you are stout, break this pestle's handle.
    • Connotation։
    • English Equivalent։
  • "اگه بگه ماست سفیده، من میگم سیاهه."
    • Literal Translation։ If he says yogurt is white, I'll say it's black.
    • Connotation։ I'll say/do anything to counter him.
    • English Equivalent։ He'll argue black was white
  • "اگه مهمون یکی باشه، صاحبخونه براش گاو می‌کشه."
    • Literal Translation։
    • Connotation։
    • English Equivalent։