Պարսկական առածներ
Արտաքին տեսք
Քանի որ հայերենում այդ հնչյունը չկա, «ա՛» (ա-ն շեշտով) է օգտագործվել այն ձայնավորի համար, որ հնչում է ինչպես անգլերեն «a» տառը «cat» կամ «fan» բառերում։
آ،ا - ب - پ - ت - ج - چ - خ - د - ذ - ر - ز - س - ش - ص - ض - ط - ظ - ع - غ - ف - ق - ک - گ - ل - م - ن - و - ه - ی
آ،ا
[խմբագրել]- "آب از دستش نمیچکه."
- Արտասանություն՝ Աբ ա՛զ դա՛ստեշ նեմի չեքե։
- Թարգմանություն՝ Ձեռքից ջուր չի թափվում։
- Միտք՝ Շատ ժլատ է։
- "آب از سر چشمه گل آلوده."
- Արտասանություն՝ Աբ ա՛զ սա՛ր չեշմե գել ալուդե։
- Թարգմանություն՝ Ջուրը աղբյուրից է պղտոր։
- Միտք՝ Խնդիրը արմատից է առաջացած։
- "آب از آب تکان نمیخوره."
- Արտասանություն՝ Աբ ա՛զ ա՛բ թեքան նեմիխոռե։
- Թարգմանություն՝ Ջուրը ջրից չի շարժվում։
- Միտք՝ Շատ հանգիստ վիքակ է տիրում։
- "آب از سرش گذشته."
- Արտասանություն՝ Աբ ա՛զ սա՛րեշ գոզա՛շթե։
- Թարգմանություն՝ Ջուրը գլխից անցել է։
- Միտք՝ Արդեն դժվարության մեջ է։
- "آب پاکی روی دستش ریخت."
- Արտասանուփյուն՝ Աբե փաքի ռույե դա՛սթա՛շ ռիխթ։
- Թարգմանություն՝ Մաքրության ջուրը ձեռքին թափեց։
- Միտք՝ Ամեն ինչը խոստովանեց։
- "آب در کوزه و ما تشنه لبان میگردیم."
- Արտասանություն՝ Աբ դա՛ռ քուզե օ մա թեշնե լա՛բան մի գա՛ռդիմ։
- Թարգմանություն՝ Ջուրը՝ կուժում, և մենք ծարավ շուրթերով ենք պտտում։
- Միտք՝ Լուծումը մեր քթի տակ է, բայց չենք տեսնում։
- "آب را گل آلود میکنه که ماهی بگیره."
- Արտասանություն՝ Աբ ռա գելալուդ մի քոնե քե մահի բեգիռե։
- Թարգմանություն՝ Ջուրը ցեխոտացնում է, որ ձուկ որսի։
- Միտք՝ Խառնաշփոթ վիճակ է ստեղծում հանուն իր օգուտի։
- "آب زیر پوستش افتاده."
- Արտասանություն՝ Աբ զիռե փուսթեշ օֆթադե։
- Թարգմանություն՝ Մորթի տակ ջուր է ընկել։
- Միտք՝ Գեղեցկացել է։
- "آب که یه جا بمونه، میگنده."
- Արտասանություն՝ Աբ քե յե ջա բեմունե մի գա՛նդե։
- Թարգմանություն՝ Ջուրը, որ մի տեղ մնա՝ կհոտի։
- Միտք՝ Առանց փոփոխումի բանը փչանում է։
- "آبکش و نگاه کن که به کفگیر میگه تو سه سوراخ داری."
- Արտասանություն՝ Աբքեշո նէգա քոն քե բե քա՛ֆգիռ միգե թո սե սուրախ դառի։
- Թարգմանություն՝ Քամիչին նայիր, որ փրփուր-բռնողին ասում է՝ դու երեք ծակ ունես։
- Միտք՝ Իր մեծ խնդիրները չի տեսնում և ուրիշի փոքր խնդիրն է տեսնում։
- "آب که از سر گذشت، چه یک ذرع چه صد ذرع ـ چه یک نی چه صد نی."
- Արտասանություն՝ Աբ քե ա՛զ սա՛ր գոզա՛շթ, շե եք զա՛ռը, չե սա՛դ զա՛րը - չե եք նեյ, չե սա՛դ նեյ։
- Թարգմանություն՝ Ջուրը որ գլխից անցնում է, թող լինի մեկ «զար» կամ հարյուր «զար» - թող լինի մեկ եղեգն կամ հարյուր եղեգն։
- Միտք՝ Երբ մեկը խորին դժվարության մեջ է, այդ դժվարության իսկական չափը արդեն անկապ է։
- "آب که سر بالا میره، قورباغه ابوعطا میخونه."
- Արտասանություն՝ Աբ քե սա՛ռ բալա միռե, ղուռբաղե ա՛բու ա՛թա միխունե։
- Թարգմանություն՝ Ջուրը որ զառիվեր է գնում, գոռտը «Աբու Աթա» է երգում։
- Միտք՝ Այդպես բան չի պատահում։
- "آب نمیبینه و گرنه شناگر قابلیه."
- Արտասանություն՝ Աբ նեմիբինե, վագա՛ռնա՛ շենագա՛րե մահերիե։
- Թարգմանություն՝ Ջուր չի տեսնում, թե չե հմուտ լողորդ է։
- Միտք՝ Հարմար առիթ չի գտնում իր տաղանդները ցուցադրելու համար։
- "آبی از او گرم نمیشه."
- Արտասանություն՝ Աբի այզ ու գա՛ռմ նեմիշե։
- Թարգմանություն՝ Իրենից ոչ մի ջուր չի տաքանում։
- Հայերեն տարբերակ՝ Իրենից Պողոս-Պետրոս դուրս չի գալիս։
- "آتش که گرفت، خشک و تر میسوزد."
- Արտասանություն՝ Աթա՛շ քե գեռեֆթ, խոշք օ թա՛ռ բա համ միսուզադ։
- Թարգմանություն՝ Կրակ որ բռնեց, թացն ու չորը իրար հետ են այրվում։
- Միտք՝ Վատ իրավիճակում՝ մեղավոր ու անմեղ միասին են վնասվում։
- "آخر شاه منشی، کاه کشی است."
- Արտասանություն՝ Ախա՛րե շահ մա՛նեշի, քահ քեշիսթ։
- Թարգմանություն՝ Թագավորական քամիներ անողի վերջը՝ դարման քաշելն է։
- Միտք՝ Նա ում քիթը վերև է լավ վերջ չի ունենա։
- "آدم با کسی که علی گفت، عمر نمیگه."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մ բա քասի քե Ա՛լի գոֆթ, Օմա՛ռ նեմիգե։
- Թարգմանություն՝ Մարդ նրա հետ որ Ալի (Շիաների առաջին իմամը) ասաց, Օմար (Սուննիների առաջին իմամը) չի ասի։
- Միտք՝ Դիմացինիդ մակարդակի ու հասկացողության համեմատ խոսիր։
- "آدم بد حساب، دوبار میده."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե բադ հեսաբ, դո բառ միդե։
- Թարգմանություն՝ Վատ հաշվով մարդը երկու անգամ կտա։
- Միտք՝ Վատ հաշվով մարդը վնաս կանի։
- "آدم تنبل، عقل چهل وزیر داره."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե թա՛նբա՛լ, ա՛ղլե չեհեչ վա՛զիր դառե։
- Թարգմանություն՝ Ծույլ մարդը քառասուն վեզիրի խելք ունի։
- Միտք՝ Շատ խոսողները՝ քիչ անողներն են։
- "آدم خوش معامله، شریک مال مردمه."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե խոշ մոամելե, շա՛ռիքե մալե մա՛ռդոմե։
- Թարգմանություն՝ Լավ հաշվով մարդը կիսում է մարդկանց ունեցվածքը։
- Միտք՝ Լավ հաշվով (ոչ խաբեբա) մարդուն վստահում են, որի պատճառ է դառնում նաև նրա հարստության։
- "آدم دست پاچه، کار را دوبار میکنه."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե դա՛սթփաչե, քառ ռա դո բառ միքոնե։
- Թարգմանություն՝ Շփոթված մարդը գործը երկու անգամ է անում։
- Միտք՝ Շտապելն ու շփոթվելը լավ չեն։
- "آدم دست پاچه دوبار میشاشه."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե դա՛սթփաչե դո բառ միշաշե։
- Թարգմանություն՝ Շփոթված մարդը երկու անգամ է միզում։
- Միտք՝ Շտապ գործը վնաս է տալիս։
- "آدم زنده، زندگی میخواد."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե զենդե, զենդեգի միխադ։
- Թարգմանություն՝ Սաղ մարդը ապրել կուզի։
- Միտք՝ Մարդ կարիք ունի մտքավոր ու նշանակություն ունեցող կյանքի։
- "آدم زنده وکیل وصی نمیخواد."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե զենդե վա՛քիլ վա՛սի նեմիխադ։
- Թարգմանություն՝ Սաղ մարդը իրավաբան-կտակակատար չի ուզում։
- Միտք՝ Ամեն մարդ ինքն կարող է իր շահերը պաշտպանել և իր տեղ խոսալ։
- "آدم گدا، اینهمه ادا؟"
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե գեդա, ի՞ն հա՛մե ա՛դա։
- Թարգմանություն՝ Մուրացկան մարդ ու՞ այսքան ցուցամոլություն։
- Միտք՝ Երբ մեկը որ ի վիճակի չէ, ցուցամոլություն ու գոռոզ վերաբերմունք է ցույց տալիս։
- "آدم گرسنه، خواب نان سنگک میبینه."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե գոռոսնե խաբե նան սա՛նգա՛ք միբինե։
- Թարգմանություն՝ Սոված մարդը «սանգաք» հաց է երազում։
- Միտք՝ Սոված մարդը միայն ուտելիքի է մտածում։
- "آدم ناشی، سرنا را از سر گشادش میزنه."
- Արտասանություն՝ Ադա՛մե նաշի սոռնա ռո ա՛զ սա՛ռե գոշադեշ միզա՛նե։
- Թարգմանություն՝ Անհմուտ մարդը զուռնան իր լայն կողմից է նվագում։
- Միտք՝ Անհմուտ մարդը չգիտի ինչպես մի գործ անի։
- "آرد خودمونو ریختیم، الک مونو آویختیم."
- Արտասանություն՝ Առդե խոդեմունո ռիխթիմ օ ա՛լա՛քեմունո ավիխթիմ։
- Թարգմանություն՝ Մեր ալյուրը լցրինք ու մեր մաղիչը կախեցինք։
- Միտք՝ Մենք մեր գործն արեցինք ու վերջացրեցինք։
- "آرزو بر جوانان عیب نیست."
- Արտասանություն՝ Առեզու բա՛ռ ջա՛վանան էյբ նիսթ։
- Թարգմանություն՝ Երազերը երիտասարների համար վնաս չունի։
- Միտք՝ Վնաս չունի երբ երիտասարդները երազում են։
- "آستین نو پلو بخور."
- Արտասանություն՝ Ասթինե նո փոլո բոխոռ։
- Թարգմանություն՝ Նոր զգեստ՝ հաց կեր։
- Միտք՝ Երբ մարդիկ մակերեսը ներսից ավելի են գնահատում։ (վերցված է հունական առակից)
- "آسوده کسی که خر نداره --- از کاه و جوش خبر نداره."
- Արտասանություն՝ Ասուդե քա՛սի քե խա՛ռ նա՛դառե - ա՛զ քահ օ ջոշ խա՛բա՛ռ նա՛դառե։
- Թարգմանություն՝ Հանգիստ է նա ով էշ չունի - իր դարմանից ու գարուց լուր չունի։
- Միտք՝ Երանի նրանց որ քիչ պարտականություններ ունեն։
- "آسه برو آسه بیا که گربه شاخت نزنه."
- Արտասանություն՝ ասե բոռո, ասե բիա, քե գոռբե շախեթ նա՛զա՛նե։
- Թարգմանություն՝ Կամաց գնա, կամաց արի, որ կատուն քեզ՝ չպոզահարի։
- Միտք՝ Հանգիստ և կամաց գործդ արա որ ոչ մի բան չպատահի։
- "آشپز که دوتا شد، آش یا شوره یا بینمک."
- Արտասանություն՝ Աշփայզ քե դո թա շոդ, աշ յա շուռ միշե յա բինա՛մա՛ք։
- Թարգմանություն՝ Խոհարարը որ երկու հատ եղավ, ապուրը կամ աղի կլինի կամ ալնի։
- Միտք՝ Շատ մարդիկ նույն գործով զբաղվելով վնաս են պատճառում։
- "آش نخورده و دهن سوخته."
- Արտասանություն՝ Աշե նա՛խոռդե օ դա՛հա՛նե սոխթե։
- Թարգմանություն՝ Չկերած ապուրը և այրված բերանը։
- Միտք՝ Դժվարության մեջ ընկնել չարած գործի համար։
- "آفتابه خرج لحیمه."
- Արտասանություն՝ Աֆթաբե խա՛րջե լա՛հիմե։
- Թարգմանություն՝ Լայնաբերան սափորը զոդի ծախսն է։
- Միտք՝ Ավելի էժան է մի բան թալել, քան՝ նորոգել։
- "آفتابه لگن هفت دست،اما شام و ناهار هیچی."
- Արտասանություն՝ Աֆթաբե լա՛գա՛ն հաֆթ դա՛սթ, ա՛մա շամ օ նահառ հիչի։
- Թարգմանություն՝ Լայնաբերան սափոր ու լվացվելու գավաթ՝ յոթ ձեռք, բայց ընթրիք ու ճաշ՝ ոչինչ։
- Միտք՝ Նախապատրաստում շատ կա, բայց իսկական բանը չկա։
- "آفتابه و لولهنگ هر دو یک کار میکنند، اما قیمتشان موقع گرو گذاشتن معلوم میشه."
- Արտասանություն՝ Աֆթաբե օ լուլհա՛նգ հա՛ռ դո եք քառ մի քոնա՛նդ, ա՛մա ղեյմաթեշան մողե գեռո գոզաշթա՛ն մա՛լում միշե։
- Թարգմանություն՝ Լայնբերան սափորն ու փողրակը երկուսը նույն գործն են անում, բայց նրանց արժեքը գրավ դնելու ժամանակ է հայտնվում։
- Միտք՝ Ապրանքների արժեքը համեմատ է իրենց կարիքին։
- "آمدم ثواب کنم، کباب شدم."
- Արտասանություն՝ Ամա՛դա՛մ սա՛վաբ քոնա՛մ, քա՛բաբ շոդա՛մ։
- Թարգմանություն՝ Եկամ բարյացակամ լինեմ, այրվեցի։
- Միտք՝ Փորձեցի օգնել, բայց ինքս փորձանքի մեջ ընկա։
- "آمد زیر ابروشو برداره، چشمش را کور کرد."
- Արտասանություն՝ Ամա՛դ զիռե ա՛բռուշո բա՛ռդառե, չեշմեշ ռա քուռ քա՛ռդ։
- Թարգմանություն՝ Եկավ ունքի տակը վերցնի, առկը քոռացրեց։
- Հայերեն տարբերակ՝ Եկավ ունքը սարքի, աչքն էլ քոռացրեց։
- "آنانکه غنیترند، محتاجترند."
- Արտասանություն՝ Անանքե ղա՛նիթա՛ռա՛նդ, մոհթաջթա՛ռա՛նդ։
- Թարգմանություն՝ Նրանք որ ավելի հարուստ են, ավելի կարիքավոր են։
- "آنچه دلم خواست نه آن شد --- آنچه خدا خواست همان شد."
- Արտասանություն՝ Անչե դելա՛մ խաստ, նա՛ ան շոդ - անչե խոդա խասթ, հա՛ման շոդ։
- Թարգմանություն՝ Այն որ սիրտս ուզեց չեղավ - այն որ Աստված ուզեց, եղավ։
- Միտք՝ Մենք չենք մեր ճակատագրի որոշողը։
- "آنرا که حساب پاکه، از محاسبه چه باکه؟"
- Արտասանություն՝ Անռա քե հեսաբ փաքե, ա՛զ մոհասեբե չե՞ բաքե։
- Թարգմանություն՝ Նա որ իր հաշիվը մաքուր է, հաշվարկից ի՞նչ է վախենում։
- Միտք՝ Պարզ մարդիկ սուտ ասելու պետք չունեն։
- "آنقدر بایست، تا علف زیر پات سبز بشه."
- Արտասանություն՝ Անղա՛դր բեիսթ, թա ա՛լա՛ֆ զիռե փաթ սա՛բզ բեշե։
- Թարգմանություն՝ Այնքան կանգնիր՝ մինչև ոտքիդ տակ խոտ ծլի։
- Միտք՝ Ինչքան սպասես՝ օգուտ չունի։
- "آنقدر سمن هست، که یاسمن توش گمه."
- Արտասանություն՝ Անղա՛դր Սա՛մա՛ն հա՛թ, քե Յասա՛մա՛ն թուշ գոմե։
- Թարգմանություն՝ Այնքան Սաման կա, որ Յասամանը (Հասմիկը) մեջո կորած է։
- "آنقدر مار خورده که افعی شده."
- Արտասանություն՝ Անղա՛դռ մառ խոռդե քե ա՛ֆի շոդե։
- Թարգմանություն՝ Այնքան օձ է կերել, որ վիշապ է եղել։
- Միտք՝ Այնքան գողի հետ է շփվել, որ ինքե ավազակ է դառել։
- "آن ممه را لولو برد."
- Արտասանություն՝ Ան մա՛մե ռա լուլու բոռդ։
- Թարգմանություն՝ Այդ սոսիկը բոբոն տարավ։
- Միտք՝ Այն բանը, որ ցանկանում ես, շատուց է էլ չկա։
- "آنوقت که جیکجیک مستانت بود، یاد زمستانت نبود؟"
- Արտասանություն՝ Անվա՛ղթ քե ջիքջիքե մա՛սթանեթ բուդ, ֆեքռե զեմեսթանա՛՞թ բուդ։
- Թարգմանություն՝ Այն ժամանակ, որ ուրաժ ծլվլում էիր, ձմռան համար մտածում էի՞ր։ (Ճպուռն ու Մրջյունը պատմվածքից)
- "آواز دهل شنیدن از دور خوشه."
- Արտասանություն՝ Ավազե դեհոլ շենիդա՛ն ազ դուռ խոշե։
- Թարգմանություն՝ Դհոլի երգը հեռվից է լավ հնչում։
- Միտք՝ Մոտկից բաները կարող է սպասվածքից ցածր լինեն։
- "اجاره نشین خوش نشینه."
- Արտասանություն՝ Էջառե նեշին խոշ նեշինե։
- Թարգմանություն՝ Վարձով նստածը հանգիստ է նստում։
- "ارزان خری، انبان خری."
- Արտասանություն՝ Ա՛րզան խա՛ռի, ա՛նբան խա՛ռի։
- Թարգմանություն՝ Էժան առնել, կույտով առնել։
- "از اسب افتادهایم، اما از اصل نیفتادهایم."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ ա՛սբ օֆթադեիմ, ա՛մա ա՛զ ա՛սլ նա՛յոֆթադեիմ։
- Թարգմանություն՝ Ձիուց ենք ընկել, բայց ազնվությունից չենք ընկել։
- Միտք՝ Կարող է դժբախտությունների հանդիպած լինենք, բայց մեր արժանիքներից դա չի պակսացնում։
- "از اینجا رونده، از اونجا مونده."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ ինջա ռունդե, ա՛զ ունջա մունդե։
- Թարգմանություն՝ Այստեղից վռնդված, այնտեղից դուրս մնացած։
- Միտք՝ Երբ մեկը ոչ մի խմբում չի ընդունվում։
- "از اون نترس که های و هوی داره، از اون بترس که سر به زیر داره."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ ուն նա՛թա՛րս քե հայ օ հույ դառե, ա՛զ ուն բեթա՛ռս քե սա՛ռ բե թույ դառե։
- Թարգմանություն՝ Նրանից մի վախեցիր, որ աղմկոտ է, նրանից վախեցիր՝ որ գլուխը կախ է գցած։
- Միտք՝ Աղմկողները իսկական վնաս չեն տալիս, իսկ սուս ու փուսերն՝ այո։
- "از این امامزاده کسی معجزه نمیبینه."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ ին էմամզադե քա՛սի մոջեզե նեմի բինե։
- Թարգմանություն՝ Այս իմամզադեից (որևէ իմամի թաղման տեղ) ոչ ոք հրաշք չի տեսնում։
- Միտք՝ Այս մարդուց օգուտ չի հասնի։
- "از این دم بریده هر چی بگی برمیاد."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ ին դոմ բոռիդե հա՛ռչի բեգի բա՛ռ միադ։
- Թարգմանություն՝ Այս պոչատից ինչ որ ասես՝ կսպասվի։
- Միտք՝ Այս անհատ ամեն տեսակի չարաճճիությունների ունակ է։
- "از این ستون به آن ستون فرجه."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ ին սոթուն բե ան սոթուն ֆա՛ռաջե։
- Թարգմանություն՝ Այս սյունից մյուսը փրկություն է։
- Միտք՝ Ամեն ճանապարհ փորձելը կարող է մի լուծում բերի։
- "از بیکفنی زندهایم."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ բի քա՛ֆա՛նի զենդեիմ։
- Թարգմանություն՝ Քաֆանի (մեռելը մեջը փաթաթելու շոր մուսուլմանների մոտ) չլինելուց է, որ ապրում ենք։
- Միտք՝ Դժվարությամբ ենք ապրում։
- "از دست پس میزنه، با پا پیش میکشه."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ դա՛սթ փա՛ս միզա՛նե, բա փա փիշ միքեշե։
- Թարգմանություն՝ Ձեռքով հետ է խփում, ոտքով՝ առաջ քաշում։
- Միտք՝ Ձևացնում է թե մի բան չի ուզում, բայց երկարում է նրան բռնելու համար։
- "از تنگی چشم پیل معلومم شد --- آنانکه غنیترند محتاجترند."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ թա՛նգիե չեշմե փիլ մա՛լումա՛մ շոդ - անանքե ղա՛նիթա՛ռա՛նդ, մոհթաջթա՛ռա՛նդ։
- Թարգմանություն՝ Փղի աչքի նեղությունից ինձ պարզվեց - թե նրանք որ ավելի հարուստ են՝ ավելի կարիքավոր են։
- "از تو حرکت، از خدا برکت."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ թո հա՛ռեքա՛թ, ա՛զ խոդա բա՛ռեքա՛թ։
- Թարգմանություն՝ Քեզանից շարժում, Աստծուց օրհնանք։
- Միտք՝ Նախքան բախտի սպասես, ինքդ աշխատիր դրան հասնես։
- "از حق تا نا حق چهار انگشت فاصله است."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ հա՛ղ թա նահա՛ղ չահառ ա՛նգոշթ ֆասելե ա՛սթ։
- Թարգմանություն՝ Արդարից մինչև անարդար չորս մատ տարածություն կա։
- "از خر افتاده، خرما پیدا کرده."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ խա՛ռ օֆթադե, խոռմա փեյդա քա՛ռդե։
- Թարգմանություն՝ Էշից ընկել է, արմավ է ճարել։
- "از خرس موئی، غنیمته."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ խեռս մույի ղանիմա՛թե։
- Թարգմանություն՝ Արջից նույնիսկ մի մազ՝ երանելի է։
- Միտք՝ Այս ժլատ մարդուց նույնիսկ շատ քիչ բան ստանալը լավ է։
- "از خر میپرسی چهارشنبه کیه؟"
- Արտասանություն՝ Ա՛զ խա՛ռ մի փոռսի չա՛հարշանբե քեյե՞։
- Թարգմանություն՝ Էշից ե՞ս հարցնում չորեքշաբթին երբ է։
- "از خودت گذشته، خدا عقلی به بچههات بده."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ խոդեթ գոզա՛շթե, խոդա ա՛ղլի բէ բաչեհատ բեդե։
- Թարգմանություն՝ Քեզանից անցել է, Աստված երեխանեիդ մի խելք տա։
- Միտք՝ Հիմարություն ես անում/հիմար ես։
- "از درد لاعلاجی به خر میگه خانمباجی."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ դա՛ռդե բի ա՛լաջի բե խա՛ռ միգե խանոմբաջի։
- Թարգմանություն՝ Չբուժվող ցավից՝ էշին ասուն է տիրուհի խանում։
- Միտք՝ Անճարությունից ամենավատ քայլին է դիմում։
- "از دور دل و میبره، از جلو زهره رو."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ դուռ դելո միբա՛ռե, ա՛զ ջելո զա՛հռե ռո։
- Թարգմանություն՝ Հեռվից սիրտն է տանում, մոտկից՝ լեղապարկը։
- Միտք՝ Հեռվից է միայն լավ երևում, բայց մոտիկից հետաքրքիր անձնավորություն չէ։
- "از سه چیز باید حذر کرد، دیوار شکسته، سگ درنده، زن سلیطه."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ սե չիզ բայա՛դ հա՛զա՛ռ քա՛ռդ, դիվառե շեքա՛սթե, սա՛գե դա՛ռթա՛նդե, զա՛նե սա՛լիթե։
- Թարգմանություն՝ Երեք բանից պետք է խուսափել՝ կոտրված պատից, անողոք շունից, և լաչառ կնոջից։
- "از شما عباسی، از ما رقاصی."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ շոմա Ա՛բբասի, ա՛ մա ռա՛ղղասի։
- Թարգմանություն՝ Ձեզանից Աբբասի (հին դրամ), մեզանից՝ պարել։
- Միտք՝ Դուք փող տվեք, որ մենք էլ այդ գործն անենք։
- "از کوزه همان برون تراود که در اوست."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ քուզե հա՛ման բոռուն թա՛ռավա՛դ քե դա՛ռ ուսթ։
- Թարգմանություն՝ Կուժից այն է դուրս հոսում, որ մեջն է։
- Միտք՝ Մարդը դրսևորում է իր ներքին աշխարհը։
- "از کیسه خلیفه میبخشه."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ քիսե խա՛լիֆե մի բա՛խշե։
- Թարգմանություն՝ Խալիֆայի քսակից է բաշխում։
- Միտք՝ Առատաձեռնություն է անում, բայց ուրիշի գրպանից։
- "از گدا چه یک نان بگیرند و چه بدهند."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ գեդա չե եք նան բեգիռա՛նդ վա՛ չե բեդա՛հա՛նդ։
- Թարգմանություն՝ Մուրացկանից փող տան թե վերցնեն։
- Միտք՝ Այս մարդն այնքան զրկված է, որ չնչին դրամով գործը չի սարքվի։
- "از گیر دزد در آمده، گیر رمال افتاد."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ գիռե դոզդ դա՛ռ ամա՛դե, գիռե ռա՛մմալ օֆթադե։
- Թարգմանություն՝ Գողից պրծել է ու ֆալչիի (գուշակի) ձեռքն ընկել։
- Միտք՝ Վատից դուրս է եկել՝ ավելի վատ տեղն ընկնելու համար։
- "از ماست که بر ماست."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ մասթ քե բա՛ռ մասթ։
- Թարգմանություն՝ Մեզանից է, որ մեզ վրա է։
- Միտք՝ Մենք տառապում ենք միայն մեր անձնական որոշումների արդյունքները։
- "از مال پس است و از جان عاصی."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ մալ փա՛ս ա՛սթ օ ա՛զ ջան ասի։
- Թարգմանություն՝ Հարստությունից զուրկ է ու մարմնից՝ դժգոհ։
- "از مردی تا نامردی یک قدم است."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ մա՛ռդի թա նամա՛ռդի եք ղա՛դա՛մ ա՛սթ։
- Թարգմանություն՝ Մարդկությունից տմարդություն միայն մեկ քայլ է։
- "از نخورده بگیر، بده به خورده."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ նա՛խոռդե բեգիռ, բեդե բե խոռդե։
- Թարգմանություն՝ Չկերածից վերցրու՝ տուր կերածին։
- "از نو کیسه قرض مکن، قرض کردی خرج نکن."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ նոքիսե ղա՛ռզ մա՛քոն, ղա՛ռզ քա՛րդի, խա՛ռջ մա՛քոն։
- Թարգմանություն՝ Նոր հարստացածից (չտեսից) մի պարտք վերցրու. վերցնում ես՝ մի ծախսիր։
- "از هر چه بدم اومد، سرم اومد."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ հա՛ռ չե բա՛դա՛մ ումա՛դ, սա՛ռա՛մ ումա՛դ։
- Թարգմանություն՝ Ինչից որ վատս եկավ՝ գլխիս եկավ։
- "از هول هلیم افتاد توی دیگ."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ հոլե հալիմ օֆթադ թու դիգ։
- Թարգմանություն՝ Հալիմի (չորաթանի) հուզմունքից կաթսան ընկավ։
- Միտք՝ Այնքան մի բանը ուզելու մեղ հուզված էր, որ դժվարության հանդիպեց։
- "از یک گل بهار نمیشه."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ եք գոլ բա՛հառ նեմիշե։
- Թարգմանություն՝ Մի ծաղիկից գարուն չի լինի։
- Հայերեն տարբերակ՝ Մի ծաղկով գարուն չի գա։
- "از این گوش میگیره، از آن گوش در میکنه."
- Արտասանություն՝ Ա՛զ ին գուշ միգիռե, ա՛զ ուն գուշ դա՛ռ մի քոնե։
- Թարգմանություն՝ Այս ականջից լսում է ու մյուսից դուրս անում։
- Հայերեն տարբերակ՝ Այս ականջով լսում է, մյուսով դուրս է անում։։
- "اسباب خونه به صاحبخونه میره."
- Literal Translation։ Household goods take after the homeowner.
- Connotation։
- English Equivalent։ We are what we eat
- "اسب پیشکشی رو، دندوناشو نمیشمرند."
- Literal Translation։ They don't count the teeth of a gift horse.
- Connotation։ Do not be critical of what has been given to you for free.
- English Equivalent։ Don't look a gift horse in the mouth.
- "اسب ترکمنی است، هم از توبره میخوره هم ازآخور."
- Literal Translation։ The horse is Turkmen; it feeds off both the nose-bag and the manger.
- Connotation։ A person is trying to benefit from being close to opposing parties.
- English Equivalent։ Runs with the hare, hunts with the hound.
- "اسب دونده جو خود را زیاد میکنه."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اسب را گم کرده، پی نعلش میگرده."
- Literal Translation։ He has lost the horse, yet, he's looking for the horseshoe.
- Connotation։
- English Equivalent։ Closing the stable door when the horse has bolted
- "اسب و خر را که یکجا ببندند، اگر همبو نشند همخو میشند."
- Literal Translation։ Hitch a horse and an ass to the same post; if they don't smell the same, they'll behave the same.
- Connotation։
- English Equivalent։
- "استخری که آب نداره، اینهمه قورباغه میخواد چکار؟"
- Literal Translation։ Why would a pool with no water need so many frogs?
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اصل کار برو روست، کچلی زیر موست."
- Literal Translation։ The main thing is to be pretty and fair; bald spots are covered by the hair.
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اکبر ندهد، خدای اکبر بدهد."
- Literal Translation։ If Akbar doesn't give, Akbar's God will.
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگر بیلزنی، باغچه خودت را بیل بزن."
- Literal Translation։ If you're an able hoer, hoe your own garden first.
- Connotation։ If you can do a job, do it for yourself first (instead of telling someone else how to do it).
- English Equivalent։ Physician, heal thyself.
- "اگر برای من آب نداره، برای تو که نان داره."
- Literal Translation։ If it doesn't have water for me, it sure has bread for you.
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگر بپوشی رختی، بنشینی به تختی، تازه میبینمت بچشم آن وختی."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه باباشو ندیده بود، ادعای پادشاهی میکرد."
- Literal Translation։ If he hadn't seen his father, he would have claimed kingship.
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه پشیمونی شاخ بود، فلانی شاخش بآسمان میرسید."
- Literal Translation։ If regret was a horn, the fellow's horn would reach the sky.
- Connotation։ One's very regretful.
- English Equivalent։ He's eating humble pie
- "اگه تو مرا عاق کنی، منهم ترا عوق میکنم."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگر جراحی، پیزی خود تو جا بنداز."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։ Physician, heal thyself.
- "اگه خدا بخواهد، از نر هم میدهد."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه خالهام ریش داشت، آقا دائیم بود."
- Literal Translation։ If my aunt were bearded, she would be my uncle.
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه خیر داشت، اسمشو می گذاشتند خیرالله."
- Literal Translation։ If he were a do-gooder, they'd call him "Saint Do-Gooder".
- Connotation։ No good comes of this person.
- English Equivalent։ He's a ne'er do well
- "اگر دانی که نان دادن ثواب است --- تو خود میخور که بغدادت خرابست."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه دعای بچهها اثر داشت، یک معلم زنده نمیموند."
- Literal Translation։ If children's prayers were effective, there wouldn't be a single teacher alive.
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه زاغی کنی، روقی کنی، میخورمت."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه زری بپوشی، اگر اطلس بپوشی، همون کنگر فروشی."
- Literal Translation։ Even if you wear gold lame or damask, you'll still be the same acanthus-monger.
- Connotation։ No matter how you change your looks, you're the same person.
- English Equivalent։ A leopard cannot change its spots
- "اگه علی ساربونه، میدونه شترو کجا بخوابونه."
- Literal Translation։ If Ali is the camel-driver, he knows where to rest his camel.
- Connotation։ Let the person in responsibility take care of the matter, as is the most able.
- English Equivalent։Let the manager manage
- "اگه کلاغ جراح بود، ماتحت خودشو بخیه میزد."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه لالائی بلدی، چرا خوابت نمیبره."
- Literal Translation։ If you know how to lullaby, why can't you put yourself to sleep?
- Connotation։ Why don't you follow your own advice?
- English Equivalent։ Practice what you preach.
- "اگه لر ببازار نره بازار میگنده."
- Literal Translation։ If the Lur doesn't go to the bazaar, everything will rot.
- Connotation։ Applied to a person who buys bad merchandise for lack of skill.
- English Equivalent։
- "اگه مردی، سر این دسته هونگ ( هاون ) و بشکن."
- Literal Translation։ If you are stout, break this pestle's handle.
- Connotation։
- English Equivalent։
- "اگه بگه ماست سفیده، من میگم سیاهه."
- Literal Translation։ If he says yogurt is white, I'll say it's black.
- Connotation։ I'll say/do anything to counter him.
- English Equivalent։ He'll argue black was white
- "اگه مهمون یکی باشه، صاحبخونه براش گاو میکشه."
- Literal Translation։
- Connotation։
- English Equivalent։