Ամբոխները խելագարված

«Ամբոխները խելագարված» պոեմի հրատարակության պատկերը

«Ամբոխները խելագարված», Եղիշե Չարենցի պոեմներից։ Գրվել է 1918 թվականին։

Քաղվածքներ

• Հեռո՜ւ, մոտիկ ընկերներին,- աշխարհներին, արևներին,-

Հրանման հոգիներին։-

Բոլո՜ր նրանց, ում որ հոգին վառվում է վառ,-

Բոլո՜ր նրանց հոգիներին արևավառ,-

Կյանքի՜, մահի՜ այս ամեհի աղջամուղջում՝

Ողջակիզվող հոգիներին - ողջո՜ւյն, ողջո՜ւյն։

• Արևի տակ իրիկնային, իրիկնային հրով վառված՝

Այդ հին դաշտում կռվում էին ամբոխները խելագարված։

Քաղաքներից ու գյուղերից, ստեպներից հեռու ու մոտ՝

Եկել էին նրանք նորից՝ հուսավառված ու կրակոտ։

• Ու ցցված էր ուղիների խաչակնքման սեղմ հանգույցում -

Կայարանը, որպես մի հարց, որպես հսկա մի քարացում։

Ուղիների ճամփամիջում հանգույց էր նա կարծես կապված -

Ու անզիջում կռվում էին ամբոխները խելագարված։

Կարծես նետված մի հաղթ ձեռքով՝ աշխարհային կամքին հլու՝

Գնո՜ւմ էին կռվո՜վ, երգո՜վ կայարանը գրավելու։

• «...Ստեպներից, անտառներից, քաղաքներից հեռու ու մոտ -

Մենք մեր սիրտն ենք բերել նորից՝ հուսավառված ու կրակոտ։

Այստեղ հիմա կռիվ է, մահ, ու աղջամուղջ է անորոշ,-

Մենք մեր սիրտն ենք պարզել հիմա - մահի հանդեպ՝ կարմիր դրոշ։

Արյունաքամ մա՛յր է մտնում հազարամյա արևը հին.

Արյունավառ ժպտում է մեզ այս աշխարհը իրիկնային...

Ու խնդասիրտ կռվում ենք մենք, ե՜րգ ենք ասում կռվում հիմի.

Կուրծք է տվել աշխարհը ողջ՝ հազարամյա մի թշնամի...

Բայց անվհատ կռվում ենք մենք, ու մահը՝ սեգ ժպտում է մեզ -

Շատերս, ախ, պիտի զոհենք սրտերը մեր կարոտակեզ։-

Անողո՛ք է երթը այս սեգ, ինչպես կարմիր կարոտը մեր -

Կրակեցե՛ք, կրակեցե՛ք, խելագարված իմ ընկերներ...»։

• ...Գիշերի՜ դեմ գիշեր է մութ խավարամած նրանց հոգին,

Որ կարոտով մի կրակոտ սպասում է առավոտին։

Խավար է մեծ սիրտը նոցա, բայց խավարում անծայրածիր -

Երկինքնե՜ր կան կապուտաչյա, հորիզոննե՜ր՝ անծա՜յր, անծի՜ր։

Ու աչքերում նրանց կապույտ, ուր իջել է գիշերը մութ -

Հազա՜ր բողբոջ կա կրակոտ, ու արշալույս, ու առավոտ։

Նրանց ձգված մկաններում ո՛ւժն է նստել խոնավ հողի,-

Եթե ուզեն՝ արևներին նոր տե՛մպ կըտան ու նոր ուղի...

Եթե ուզեն՝ արեգակնե՛ր կըշպրտեն երկինքն ի վեր.

Եթե ուզեն՝ վա՛ր կըբերեն երկինքներից արեգակներ...

Եթե ուզեն՝ կամքով արի ու աշխարհի հրով վառված -

Ինչե՜ր միայն չեն կատարի ամբոխները խելագարված...

• Հոծ խմբերով հազարանուն, արեգակի հրով վառված՝

Դեպի Արև՜ն էին գնում ամբոխները խելագարված...